Εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενοι οι οποίοι κατά τη διάρκεια του 2019 πλήρωσαν χρηματικά ποσά για να εξοφλήσουν δάνεια και πιστωτικές κάρτες κινδυνεύουν να πέσουν σε μια απίστευτη παγίδα υπερφορολόγησης την οποία κρύβουν οι διατάξεις της ισχύουσας νομοθεσίας για τον υπολογισμό της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης.
Σύμφωνα με τις διατάξεις αυτές, το τεκμαρτό εισόδημα το οποίο λαμβάνεται υπόψη για την επιβολή της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης προσδιορίζεται όχι μόνο με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης (τις αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης του άρθρου 31 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος), αλλά και με βάση τα τεκμήρια απόκτησης περιουσιακών στοιχείων (τις δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων του άρθρου 32 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος).
Δηλαδή, κατά την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων που υποβάλλονται κάθε χρόνο για τα εισοδήματα του εκάστοτε προηγουμένου έτους, για να βρεθεί η βάση υπολογισμού της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης συγκρίνεται το συνολικό ετήσιο ατομικό εισόδημα από όλες ανεξαιρέτως τις πηγές, το οποίο δηλώνει κάθε φορολογούμενος, όχι με το ποσό τεκμαρτού εισοδήματος το οποίο προσδιορίζεται μόνο από τα τεκμήρια διαβίωσης αλλά με ένα πολύ μεγαλύτερο ποσό τεκμαρτού εισοδήματος, το οποίο προκύπτει από το άθροισμα των τεκμηρίων διαβίωσης και των τεκμηρίων απόκτησης περιουσιακών στοιχείων.
Σύμφωνα, εξάλλου, με το άρθρο 32 του ισχύοντος Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, στα τεκμήρια απόκτησης περιουσιακών στοιχείων που λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό του συνολικού τεκμαρτού εισοδήματος προκειμένου να επιβληθεί η ειδική εισφορά αλληλεγγύης περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, και τα ποσά που κατέβαλε κάθε φορολογούμενος κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους για να αποπληρώσει δόσεις από στεγαστικά, καταναλωτικά, προσωπικά δάνεια και πιστωτικές κάρτες.
Συμπεριλαμβάνονται ακόμη δαπάνες πολύ πιο σπάνια πραγματοποιούμενες όπως τα έξοδα για την αγορά ακινήτων, αυτοκινήτων και λοιπών κινητών αντικειμένων αξίας άνω των 10.000 ευρώ, για αγορά μετοχών, εντόκων γραμματίων, ομολόγων και ρέπος, για τη συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο εταιριών, για την σύσταση εταιριών και για την πραγματοποίηση χρηματικών δωρεών.
Συνεπώς, το συνολικό ποσό τεκμαρτού εισοδήματος το οποίο συγκρίνεται με το ετήσιο δηλωθέν εισόδημα κάθε φορολογούμενου, ώστε να βρεθεί η βάση υπολογισμού της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης είναι κάθε χρόνο «φουσκωμένο», καθώς συμπεριλαμβάνονται σ’ αυτό αθροιστικά όχι μόνο τα τεκμήρια διαβίωσης (ελάχιστο τεκμήριο των 2.500 ή των 3.000 ευρώ, τεκμήριο για κατοικία, ΙΧ, βάρκα κ.λπ.) αλλά και όλα τα ποσά των δαπανών εξόφλησης δανείων και πιστωτικών καρτών. Το αποτέλεσμα είναι να εμφανίζονται κάθε χρόνο πολλές περιπτώσεις φορολογουμένων που, λόγω πληρωμής σημαντικού ύψους ποσών για την εξόφληση δανείων και καρτών εντός του προηγουμένου έτους, επιβαρύνονται με ειδική εισφορά αλληλεγγύης επί των τεκμαρτών εισοδημάτων τους κι όχι επί των πολύ πιο χαμηλών πραγματικών που έχουν δηλώσει!
Εμφανίζονται επίσης πολλές περιπτώσεις φορολογουμένων, οι οποίοι ενώ έχουν δηλώσει συνολικό ποσό πραγματικών εισοδημάτων κάτω από το επίπεδο των 12.000 ευρώ μέχρι το οποίο προβλέπεται απαλλαγή από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης, επιβαρύνονται τελικά με την εισφορά αυτή, επειδή το τεκμαρτό εισόδημα που προκύπτει γι'αυτούς - με συνυπολογισμό και των δαπανών τους για την εξόφληση δανείων και πιστωτικών καρτών - είναι μεγαλύτερο των 12.000 ευρώ.
Στην ουσία, εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενοι που πλήρωσαν πέρυσι ποσά για να εξοφλήσουν δάνεια και πιστωτικές κάρτες μπορεί να δουν την ειδική εισφορά αλληλεγγύης που αναγράφουν τα εκκαθαριστικά σημειώματα των φετινών φορολογικών τους δηλώσεων να εκτινάσσεται στα ύψη, λόγω του υπολογισμού της επί σημαντικά πολύ μεγάλων ποσών τεκμαρτού εισοδήματος.
Ο μόνος τρόπος για να αποφύγουν οι φορολογούμενοι αυτή την παγίδα υπερφορολόγησης με ειδική εισφορά αλληλεγγύης την οποία προκαλεί ο συνυπολογισμός των δαπανών αποπληρωμής για δάνεια και κάρτες καθώς και άλλων δαπανών για απόκτηση περιουσιακών στοιχείων στο τεκμαρτό εισόδημα που λαμβάνεται υπόψη για την επιβολή της εισφοράς, είναι να καλύψουν τη διαφορά μεταξύ τεκμαρτού και πραγματικού εισοδήματος δηλώνοντας στη φετινή φορολογική δήλωση "ανάλωση χρηματικού κεφαλαίου" που σχηματίστηκε από εισοδήματα παρελθόντων ετών, νομίμως αποκτηθέντα, φορολογηθέντα ή απαλλαχθέντα και δηλωθέντα στις αντίστοιχες φορολογικές δηλώσεις.
Σημειώνεται ότι η ειδική εισφορά αλληλεγγύης υπολογίζεται επί του συνολικού ατομικού ετήσιου πραγματικού ή τεκμαρτού εισοδήματος κάθε φυσικού προσώπου με βάση την παρακάτω κλίμακα συντελεστών:
- 0%, στο τμήμα ετησίου εισοδήματος μέχρι τα 12.000 ευρώ,
- 2,2% στο τμήμα ετησίου εισοδήματος από τα 12.001 έως τα 20.000 ευρώ,
- 5% στο τμήμα ετησίου εισοδήματος από 20.001 ως 30.000 ευρώ,
- 6,5% στο τμήμα ετησίου εισοδήματος από 30.001 ως 40.000 ευρώ,
- 7,5% στο τμήμα ετησίου εισοδήματος από 40.001 ως και 65.000 ευρώ,
- 9% στο τμήμα ετησίου εισοδήματος από 65.001 ως και 220.000 ευρώ και
- 10% στο τμήμα ετησίου εισοδήματος από 220.001 ευρώ και πάνω.