Του Σπύρου Δημητρέλη
Ένα πρωτοφανές αλαλούμ στην κτηματαγορά χρεώνουν στον υπουργό Οικονομικών κ. Χρήστο Σταϊκούρα παράγοντες της αγοράς. Η σπουδή του να παρέμβει διοικητικά, με τη μορφή "κεντρικού προγραμματισμού", στο ύψος των μισθωμάτων και να εφαρμόζει, όπως του αποδίδουν, "πολιτικές ελάφρυνσης με τα λεφτά των άλλων" έχει, όπως υποστηρίζουν δημιουργήσει μια εκρηκτική κατάσταση στην αγορά ακινήτων που κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα πότε θα ομαλοποιηθεί.
Μάλιστα, αντί να βαίνει προς ομαλοποίηση, το διοικητικό μέτρο της οριζόντιας μείωσης των μισθωμάτων, βαίνει προς μονιμοποίηση με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ίσως πιο σημαντική ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας, τα ακίνητα.
Μικρομεσαίοι ιδιοκτήτες ακινήτων έχουν βρεθεί αντιμέτωποι με κατακόρυφη πτώση του εισοδήματός τους –αν όχι μηδενισμό- και ο ΥΠΟΙΚ έχει αποφασίσει να είναι αυτή ίσως η μοναδική κοινωνική ομάδα που χρηματοδοτεί την ανακούφιση της κοινωνίας από τις οικονομικές επιπτώσεις της κρίσης.
Μάλιστα, για αυτήν την κοινωνική ομάδα, το ρεπορτάζ λέει, ότι ο κ. Σταϊκούρας δεν θα βάλει φέτος ούτε ένα ευρώ για τη στήριξή της! Και αν κάποιος θεωρεί ότι όποιος έχει εισόδημα από ενοίκια είναι μεγαλοϊδιοκτήτης και κροίσος, αρκεί ως απάντηση να παρατεθούν τα στοιχεία της επεξεργασίας των φορολογικών δηλώσεων.
Πόσοι δηλώνουν πόσα ενοίκια
Εισόδημα από εκμίσθωση ακινήτων δηλώνουν 1.288.777 φορολογούμενοι. Πρόκειται για την τρίτη πολυπληθέστερη ομάδα φορολογούμενων πίσω από τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους. Από αυτούς οι 974.741 (το 76%) δηλώνουν ετήσιο εισόδημα από ενοίκια ύψους έως 5.000 ευρώ, δηλαδή έως (όχι κατά μέσο όρο) 416 ευρώ το μήνα!
Μάλιστα, αυτό το εισόδημα δεν είναι καθαρό αλλά προ της φορολόγησης που είναι τουλάχιστον 15% χωρίς να υπολογιστούν επίσης τα διάφορα έξοδα συντήρησης και απόσβεσης.
Για αυτήν την κατηγορία των "εχόντων και κατεχόντων" φορολογούμενων, την καρδιά της μεσαίας τάξης, η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών δεν μπορεί να εξασφαλίσει ούτε ένα ευρώ στήριξης φέτος παρά το γεγονός ότι καλείται να στηρίξει την κοινωνία με μείωση του εισοδήματός της.
Την ίδια ώρα που επιδόματα των 800 ευρώ πετιούνται ως "χρήμα από το ελικόπτερο" ακόμη και σε όσους δεν έχουν δει μείωση του πραγματικού τους εισοδήματος, το ΥΠΟΙΚ επιλέγει να γυρίσει την πλάτη σε αυτούς που αποταμίευσαν αντί να καταναλώσουν, επένδυσαν και έμειναν όρθιοι στη φορολογική λαίλαπα των τελευταίων χρόνων που έπληξε την ακίνητη ιδιοκτησία.
Αυτό που σημειώνουν παράγοντες της κτηματαγοράς είναι ότι "ούτε στα πιο σκοτεινά και μαύρα χρόνια των μνημονίων δεν είχε παρέμβει υπουργός Οικονομικών διοικητικά να μειώσει οριζόντια τα ενοίκια. Αυτό δεν έγινε ούτε επί του σοσιαλίζοντος ΣΥΡΙΖΑ και γίνεται τώρα με μια ασκούμενη οικονομική πολιτική η οποία υποτίθεται ότι είναι υπέρ της αγοράς και των επενδύσεων".
Αν και ίσως κανείς από την πλευρά όσων έχουν εισόδημα από μισθώματα δεν διαφωνεί με την ανάγκη να υπάρξει μια έκτακτη προσαρμογή στο ύψος των μισθωμάτων λόγω της κατάστασης, οι περισσότεροι διαφωνούν με τον τρόπο που έγινε καθώς δημιούργησε περισσότερα προβλήματα από αυτά που υποτίθεται ότι έλυσε.
Τα προβλήματα που έχουν καταγραφεί, μεταξύ άλλων, είναι τα εξής:
- με τη παροχή της δυνατότητας λόγω διοικητικής εντολής να μειωθεί κατά 40% το ενοίκιο σε μεγάλη μερίδα ενοικιαστών, σε πολλές περιπτώσεις δεν καταβλήθηκε καν ενοίκιο δηλαδή το 60% που έπρεπε να καταβληθεί
- στην αγορά έχει αρχίσει να καταγράφεται κατακόρυφη πτώση των ζητούμενων μισθωμάτων και κατ’ επέκταση των τιμών των ακινήτων με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ελληνική οικονομία και το χαρτοφυλάκιο ενυπόθηκων δανείων των τραπεζών
- η οικοδομή βρίσκεται ήδη σε ανάσχεση και η διοικητική μείωση των ενοικίων αποτελεί έναν πρόσθετο παράγοντα πίεσης στην κτηματαγορά
- δημιουργήθηκαν εντάσεις και τριβές μεταξύ ιδιοκτητών και ενοικιαστών που θυμίζουν τις "ένδοξες" εποχές του ενοικιοστασίου.
- παρά το γεγονός ότι προβλέπεται από τις διατάξεις της σχετικής πράξης νομοθετικού περιεχομένου η έκδοση εγκυκλίου για τον τρόπο εφαρμογής της μείωσης, σε πολλές περιπτώσεις, ενοικιαστές και ιδιοκτήτες καλούνται οι ίδιοι μέσα από τριβές και εντάσεις να υπολογίσουν πόση θα είναι τελικά η μείωση του ενοικίου, όταν για παράδειγμα, ο ένας σύζυγος βρίσκεται σε αναστολή σύμβασης και ο άλλος εργάζεται κανονικά.
Παράγοντες της αγοράς σημειώνουν ότι υπήρχαν πολλοί εναλλακτικοί τρόποι για να μειωθούν προσωρινά τα ενοίκια για όσους πλήττονται από τον κορoνοϊό. "Αρκούσε μια ισχυρή σύσταση προς ιδιοκτήτες και ενοικιαστές προς αυτήν την κατεύθυνση, παράλληλα με την έκτακτη θέσπιση οικονομικών κινήτρων και για τους δυο…". Αντ’ αυτού επελέγη η οδός του… "σοσιαλισμού με τα λεφτά των άλλων".
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, η όποια ελάφρυνση για τους ιδιοκτήτες ακινήτων θα έρθει με τις φορολογικές δηλώσεις του 2021, χωρίς ακόμη όμως να είναι τίποτε σίγουρο καθώς στο τραπέζι βρίσκονται απλώς σενάρια για μη φορολόγηση των μειωμένων ενοικίων.
Να σημειωθει ότι σύμφωνα με πληροφορίες του Capital.gr στο πρωθυπουργικό επιτελείο είχαν φτάσει το τελευταίο διάστημα εισηγήσεις για θέσπιση φορολογικής απαλλαγής των πληττόμενων ιδιοκτητών ακινήτων από φέτος αλλά απερρίφθησαν από την οδό Νίκης.