Ο Υφυπουργός Εθνικής Άμυνας Αλκιβιάδης Στεφανής, την Τετάρτη 22 Ιανουαρίου 2020, συμμετείχε ως ομιλητής στην ειδική Ημερίδα με θέμα «Γέφυρες Συνεργασίας για μία Σύγχρονη Διακυβέρνηση της Χώρας», που διοργάνωσε η Εταιρία Ανωτάτων Στελεχών Επιχειρήσεων (ΕΑΣΕ) στο αμφιθέατρο του Μουσείου Μπενάκη, με την Αιγίδα της Α.Ε. Πρόεδρου της Δημοκρατίας κ. Προκοπίου Παυλόπουλου.
Ο Υφυπουργός Εθνικής Άμυνας στο πλαίσιο των εργασιών της Ημερίδας, απηύθυνε ομιλία με θέμα «Εξωστρέφεια στη λειτουργία των Ενόπλων Δυνάμεων», αναφέροντας τα ακόλουθα:
«Αποτελεί ιδιαίτερη τιμή, και χαρά, να βρίσκομαι σήμερα, ενώπιον ενός εκλεκτού ακροατηρίου, που αποτελείται από στελέχη ανώτατου επιπέδου, στον εμβληματικό χώρο του Μουσείου Μπενάκη, ένα μοναδικό μουσείο που στηρίζει τη γνώση, την έρευνα, και τον πολιτισμό.
Στο λυκαυγές της 3ης δεκαετίας του 21 αιώνα, αποτελεί αδιαμφισβήτητο γεγονός, ότι η μετατόπιση των κέντρων παγκόσμιας ισχύος, η μεταβολή των παραδοσιακών εθνικών ταυτοτήτων και η διάχυση των ανθρωπίνων δικτύων, μεταλλάσσει το διεθνές περιβάλλον σε περισσότερο διασυνδεδεμένο, ανταγωνιστικό και απρόβλεπτο, με αποτέλεσμα ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών, η Ευρωπαϊκή Ένωση, το NATO, οι λοιποί διεθνείς Οργανισμοί και τα Έθνη, να βρίσκονται αντιμέτωποι με μια πληθώρα ασύμμετρων προκλήσεων και απειλών.
Το σύγχρονο διεθνές περιβάλλον, χαρακτηρίζεται από έντονα φαινόμενα αστάθειας, ρευστότητας, υψηλής αλληλεξάρτησης και εύθραυστων ισορροπιών και διαμορφώνει πλέον μια ιδιαίτερη παγκόσμια ατζέντα, που περιλαμβάνει μια σειρά από προκλήσεις που γίνονται ολοένα και πιο πιεστικές, όπως πολεμικές συγκρούσεις, φυσικές καταστροφές, μετανάστευση, θρησκευτικό φονταμενταλισμό, διεθνή τρομοκρατία, οργανωμένο έγκλημα και πειρατεία, εξάπλωση όπλων μαζικής καταστροφής, πολιτιστική, πολιτική και οικονομική παγκοσμιοποίηση.
Στο πλαίσιο των συντελούμενων αυτών δεδομένων, όλοι οι δρώντες ανεξαρτήτως μεγέθους, σπεύδουν να λάβουν την πλέον κατάλληλη θέση για να προωθήσουν τα συμφέροντα και τις πολιτικές τους.
Οι δυτικές κοινωνίες, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις νέες αυτές υβριδικές απειλές, απαιτούν όλο και πιο επιτακτικά από τις κυβερνήσεις τους να ανταποκριθούν στην υποχρέωση εξασφάλισης αισθήματος ασφάλειας, πάντα σεβόμενες τα εκάστοτε ισχύοντα συνταγματικά όρια και την προσωπική ελευθερία των πολιτών τους.
Έτσι σε εθνικό πλαίσιο, αναπτύσσονται πρωτοβουλίες, με κοινή πάντα συνιστώσα την ανάγκη ενεργοποίησης των εθνικών Ενόπλων Δυνάμεων, για την παροχή συνδρομής στους καθ' ύλην αρμόδιους κρατικούς φορείς και την κάλυψη των κενών που διαπιστώνονται σε επίπεδα ασφάλειας.
Σε αυτό το ασταθές διεθνές περιβάλλον, που χαρακτηρίζεται από υψηλά επίπεδα σύνθετης αλληλεξάρτησης, οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις καλούνται να διατηρήσουν την υψηλή επιχειρησιακή ετοιμότητα και μαχητική ικανότητά τους, διαμορφώνοντας έναν σύγχρονο οργανισμό που θα εγγυάται την αποτροπή όλων των πιθανών προκλήσεων και την επιτυχή αντιμετώπιση όλων των δυνητικών απειλών, διατηρώντας ακέραιη την εθνική τιμή και αξιοπρέπεια της Πατρίδας.
Βασική προϋπόθεση επιτυχίας, αποτελεί η υπέρβαση των παγιωμένων αγκυλώσεων, της αδράνειας, του εφησυχασμού, της μιζέριας και της εμμονής σε στερεότυπες αντιλήψεις, που δεν έχουν θέση σε ένα σύγχρονο στρατιωτικό οικοδόμημα, το οποίο οφείλει να διαπνέεται από το αίσθημα της ανανέωσης, της αισιοδοξίας και της ελπίδας.
Στην εποχή του διαδικτύου, της έκρηξης των πληροφοριών και της επικοινωνίας, η εξωστρέφεια μέσω της ανάδειξης της καινοτομίας, της δημιουργικότητας και της πρωτοτυπίας, αποτελεί εκτός όλων των άλλων, προτεραιότητα των Ενόπλων Δυνάμεων.
Τι είναι όμως η εξωστρέφεια, που δύναται να χαρακτηρισθεί ως καταλυτικός παράγοντας δημιουργίας ενός σύγχρονου στρατεύματος;
Η εξωστρέφεια είναι το αποτέλεσμα της σύγχρονης παγκόσμιας αρχιτεκτονικής, απόρροια της έκρηξης των τεχνολογιών επικοινωνιών, πληροφορικής και κοινωνικής δικτύωσης, της παγκοσμιοποίησης των οικονομικών εργαλείων και του εμπορίου, της διεθνοποίησης της αγοράς εργασίας και του ρυθμιστικού ρόλου που έχουν μη κρατικοί δρώντες στο εθνικό και διεθνές στερέωμα.
Στην ουσία είναι το αποτέλεσμα της διάδρασης ενός οργανισμού με την πραγματικότητα.
Γενικά μπορούμε να πούμε ότι εξωστρεφής, οργανισμός ή άνθρωπος είναι αυτός που όχι μόνο δεν κλείνεται στον εαυτό του, αλλά προβάλλεται δυναμικά προς τα έξω. Συνεπώς η έννοια της εξωστρέφειας είναι ζωτικής σημασίας, διότι αποτελεί τον βασικό μοχλό ώστε ένας οργανισμός να υπερνικήσει μια κρίση ή μια κατάσταση αβεβαιότητας.
Βασικός παράγοντας της εξωστρέφειας είναι το άτομο. Ο γονέας, ο μάνατζερ, ο καθηγητής, ο πολιτικός, ο ηγέτης.
Η εξωστρεφής ηγεσία δεν προσαρμόζεται, δεν περιορίζεται, δεν ορίζεται με αποφάσεις, διαταγές και αποφθέγματα. Δεν ακολουθεί συνταγή και πρότυπα, δεν αφορά γνωστικές δεξιότητες. Είναι ο οραματισμός, η προβολή της προσωπικότητας και του χαρακτήρα, είναι η διαδικασία επηρεασμού της σκέψης, των συναισθημάτων, των στάσεων και των συμπεριφορών, είναι η τέχνη της έμπνευσης, ο συνδυασμός του παραδείγματος, της πειθούς και της παρόρμησης. Όλα αυτά θεμελιωμένα πάνω στις ατομικές ικανότητες του ηγέτη και σε μια εφικτή φιλοσοφία, εμπεριέχοντας και το ουσιαστικό στοιχείο της ηθικής διάστασης.
Για τις Ένοπλες Δυνάμεις, αποτελεί βασική προτεραιότητα και κυρίαρχη εκπαιδευτική επιλογή σε όλες τις Στρατιωτικές Σχολές Αξιωματικών και Υπαξιωματικών, η εξοικείωση των Στελεχών όλων των βαθμίδων, με τις διαχρονικές μεθόδους και θεωρίες που αφορούν στη τέχνη της ηγεσίας, αποσαφηνίζοντας τη διακριτή διαφορά μεταξύ ηγεσίας και διαχείρισης της καθημερινότητας, και αναδεικνύοντας το εξωστρεφές, καινοτόμο και ηθικό μοντέλο ηγεσίας ως το καταλληλότερο για την ανάδειξη ενός κοινού οράματος και πεδίου στόχων, βασιζόμενο αφενός στις έννοιες της ανταπόδοσης, της ισότητας και του σεβασμού των κοινωνικών ελευθεριών και αφετέρου στις ηθικές και πνευματικές αρετές.
Πως όμως εκφράζεται η Εξωστρέφεια στις ΕΔ σήμερα;
Για τον σκοπό υλοποίησης της εξωστρέφειας οι δράσεις των ΕΔ αναπτύσσονται γύρω από τους παρακάτω κεντρικούς άξονες:
Δράσεις για την ενίσχυση της γνώσης και της πληροφόρησης, μέσω συνεργιών με εκπαιδευτικά ιδρύματα στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Ένα απλό παράδειγμα είναι η συμμετοχή σπουδαστών στρατιωτικών Σχολών σε προγράμματα military Erasmus. Απόρροια της εξωστρέφειας είναι το γεγονός ότι ένα μεγάλος αριθμός του προσωπικού μας ενίσχυσαν τις γνώσεις τους με μεταπτυχιακούς και διδακτορικούς τίτλους σπουδών.
Δράσεις για την επιχειρησιακή αναβάθμιση της μαχητικής ικανότητας με συνεκπαιδεύσεις με συμμαχικές χώρες.
Δράσεις για την ενδυνάμωση του συστήματος διοίκησης, με έμφαση στην ανάπτυξη συνεργιών μεταξύ των ΕΔ και κρατικών αλλά και ιδιωτικών φορέων που ασχολούνται με την τεχνολογία.
Δράσεις με περιβαλλοντολογικό αποτύπωμα, (αξιοποίηση πράσινης ανάπτυξης) μέσω συμμετοχής σε προγράμματα ΕΣΠΑ, Horizon 2020.
Διάδραση με φορείς της κοινωνίας των πολιτών (Χαμόγελο του Παιδιού, Λύκειο Ελληνίδων).
Δράσεις εμπέδωσης και ενσωμάτωσης της καινοτομίας, μέσω συνεργασιών με Ινστιτούτα και Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Συναφώς με εξωστρεφή προσανατολισμό, το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας:
α. Συνεργάζεται με τα συναρμόδια Υπουργεία, υποστηρίζοντας και ενθαρρύνοντας την επικοινωνιακή προώθηση και ανάδειξη των βιομηχανικών δυνατοτήτων της χώρας μας στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας, μέσω της συμμετοχής σε διεθνείς εκθέσεις και σε εθνικά περίπτερα.
β. Αξιοποιεί τους Ακολούθους Άμυνας (ΑΚΑΜ) σε συνεργασία με το Υπουργείο Εξωτερικών, προωθώντας διακρατικές συνεργασίες, στο πλαίσιο ενεργοποίησης της Αμυντικής Διπλωματίας.
γ. Προωθεί σε συνεργασία με αρμόδιους φορείς λοιπών υπουργείων την ανάπτυξη, με συμμετοχή σε συνεργατικά σχήματα, ώστε να προωθούν δράσεις διττής χρήσης.
Παράλληλα η ικανοποίηση των επιχειρησιακών αναγκών, μέσω της ανάπτυξης κατάλληλων τεχνολογιών αποτελεί σημαντική παράμετρο εξωστρέφειας για την καθοδήγηση της έρευνας και καινοτομίας στον τομέα της άμυνας. Υπό αυτό το πρίσμα το ΥΠΕΘΑ:
α. Συνεργάζεται με ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς καθώς και πανεπιστήμια.
β. Διεξάγει, αναπτύσσει και αξιοποιεί τεχνολογική έρευνα στο πλαίσιο των επιχειρησιακών αναγκών των ΕΔ και συμμετέχει με φορείς της επιστημονικής κοινότητας και λοιπούς δημόσιους φορείς, σε ερευνητικά προγράμματα Διεθνών Οργανισμών και Διεθνών Συνεργατικών Σχημάτων. Η συμμετοχή μας στα συνεργατικά αυτά σχήματα, προσδίδει κύρος, αναγνώριση, μας καθιερώνει εντός και εκτός συνόρων και τα δικά μας οφέλη είναι πολλαπλά (εξειδίκευση, πρωτοπορία, έσοδα). Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η συμμετοχή μας στα προγράμματα Permanent Structured Cooperation (PESCO) της ΕΕ, όπου η Ελλάδα ηγείται σε πέντε προγράμματα και μάλιστα υψηλής τεχνολογίας, όπως για παράδειγμα το Cyber Defence. Η ίδια στρατηγική εξωστρέφειας υιοθετείται και στο ΝΑΤΟ, όπου με τα Κέντρα Αριστείας, καθιερώνουμε το κύρος και εδραιώνουμε την διεθνή αντίληψη περί της υψηλής επιχειρησιακής ετοιμότητας των Ενόπλων Δυνάμεών μας.
Συναφώς στο πλαίσιο της προώθησης καινοτόμων δράσεων εξωστρέφειας, το ΥΠΕΘΑ διοργανώνει ειδικές ημερίδες, με ομιλητές εξειδικευμένους ερευνητές της πανεπιστημιακής κοινότητας του εσωτερικού και του εξωτερικού, και στελέχη της Ιδιωτικής και Κρατικής Αμυντικής Βιομηχανίας με σκοπό την παρουσίαση καινοτόμων ιδεών και τεχνολογιών στον τομέα της Άμυνας και της Ασφάλειας. Επιπρόσθετα, διοργανώνει διαγωνισμούς καινοτομίας με στόχο την ευρύτερη δυνατή ενεργοποίηση.
Κυρίες και κύριοι,
Ολοκληρώνοντας την ομιλία μου, θα ήθελα να επισημάνω ότι σε μια περίοδο που οι γνωστές απειλές κατά της εθνικής άμυνας της Πατρίδας μας παραμένουν αμετάβλητες, απαιτείται από όλους μας συστράτευση, εθνική ενότητα και ομοψυχία, ώστε να καταστεί ξεκάθαρο σε όποιον επιβουλεύεται την εθνική μας κυριαρχία, ότι δεν προτιθέμεθα να παραχωρήσουμε τίποτα σε ξηρά, θάλασσα και αέρα και αν χρειαστεί θα αντιμετωπίσουμε με υψηλό φρόνημα, σύνεση, ψυχραιμία και αποφασιστικότητα κάθε προκλητική ενέργεια από όπου και αν εκπορεύεται.
Η Ελλάδα, στο πλαίσιο της αναμφίβολης γεωστρατηγικής υπεροχής της, θα συνεχίσει να έχει ισχυρή και δυναμική παρουσία στη διεθνή πολιτική σκηνή, κάτι που την αναδεικνύει σε πυλώνα σταθερότητας, ειρήνης και ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιανατολικής Μεσογείου.
Θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω, ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις της Πατρίδας, αποτελούν κομβικό Πυλώνα Εθνικής Ισχύος, που δύνανται με τη διαρκή επιχειρησιακή ετοιμότητα και ικανότητά τους να εγγυηθούν, την ασφάλεια, εκπέμποντας τα μηνύματα που χαρακτηρίζουν το έθνος μας, τα μηνύματα δηλαδή της ειρήνης, της φιλίας και της συνεργασίας, αλλά και της αποφασιστικότητας για την υπεράσπιση των εθνικών μας δικαιωμάτων.
Σας ευχαριστώ»