Ο Αντνάν, στρατιωτικός ηγέτης σε μια αντικυβερνητική ομάδα της Συρίας, παρουσιάστηκε στα σύνορα με την Τουρκία, στο Κιλίς, στις 10 Ιανουαρίου, συνοδευόμενος από 30 άνδρες του. Μεταφέρθηκαν εν μία νυκτί στο αεροδρόμιο του Γκαζιαντέπ, όπου επιβιβάστηκαν σε τουρκικό εμπορικό αεροσκάφος. "Υπήρχαν ακόμη και αεροσυνοδοί και δίσκοι με φαγητό", δήλωσε ο Αντνάν, διοικητής της ταξιαρχίας Al-Hamza.
"Ήταν η πρώτη φορά που πήρα αεροπλάνο, ήταν τρομακτικό", είπε με χαμόγελο. Τρεις ώρες αργότερα, στην πρωτεύουσα της Λιβύης, Τρίπολη, ο Αντνάν και οι μαχητές του αποβιβάστηκαν με αποσκευές και όπλα. Αποτελούν κομμάτι περισσότερων από 3.000 μαχητών, σύμφωνα με όσα δηλώνουν τρεις μαχητές του Συριακού Εθνικού Στρατού (SNA), ο οποίος υποστηρίζεται από την Τουρκία και έχει αναπτυχθεί στη Λιβύη τις τελευταίες εβδομάδες.
Ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αποφάσισε να στείλει Σύρους μαχητές στη Λιβύη, μια πρώην οθωμανική επικράτεια, για να υποστηρίξει την κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας (GNA), η οποία έχει αναγνωριστεί από τα Ηνωμένα Έθνη και η οποία επί σειρά ετών μάχεται να αποκρούσει επίθεση από τον Εθνικό Στρατό της Λιβύης (LNA), που διοικείται από τον στρατηγό Χαλιφά Χαφτάρ, που υποστηρίζεται από την Αίγυπτο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Γαλλία, και από Ρώσους μισθοφόρους της εταιρείας Wagner.
Τα παράνομα μνημόνια που υπέγραψε η Τουρκία με τον Σαράτζ, τον Νοέμβριο, άνοιξαν το δρόμο για την ανάπτυξη των Σύρων μισθοφόρων. Η Τουρκία αν και προσπαθεί να αντιστρέψει το διαφαινόμενο αποτέλεσμα του πολέμου, που είναι η νίκη των δυνάμεων του Χαφτάρ, ταυτόχρονα προσπαθεί να προωθήσει μία πολιτική λύση, ώστε να μείνει ανοιχτό το όραμα της επέκτασης των κυβερνήσεων που είναι φίλα προσκείμενες στη Μουσουλμανική Αδελφότητα, την οποία αντιπροσωπεύει ο Σαράτζ, αλλά φυσικά ο Τούρκος πρόεδρος και το συμμαχικό του Κατάρ.
Η Τουρκία έχει ήδη αποστείλει μερικές δεκάδες άτομα για να εκπαιδεύσουν τις δυνάμεις του GNA στη χρήση αντιπυραυλικών όπλων και drone. Στηρίζεται επίσης σε διακριτικούς υπεργολάβους. Από το 2013, μια ιδιωτική εταιρεία ασφάλειας, Sadat, που ιδρύθηκε από τον Αντνάν Τανριβέρντι, πρώην στρατιωτικό σύμβουλο του Ερντογάν, ήταν παρούσα στην πρωτεύουσα της Λιβύης. Ωστόσο, η Τουρκία βασίζεται κυρίως σε Σύρους μισθοφόρους για να υποστηρίξει τη GNA.
Στις αρχές Δεκεμβρίου, οι κύριοι πολέμαρχοι του Συριακού Εθνικού Στρατού κλήθηκαν από τις τουρκικές αρχές για συνάντηση στο Γκαζιαντέπ, σύμφωνα με δύο μαχητές που ήταν στη συνεδρίαση. Ο Αντνάν και η ταξιαρχία Al-Hamza, αρχικά από την περιοχή Χομς της Συρίας, είχαν έδρα τη συριακή πόλη Ρας αλ-Αΐν, που κατελήφθη από την Τουρκία και τους Σύρους μισθοφόρους της, τον Οκτώβριο.
Από το 2016, αυτός ο διαφορετικός στρατός συριακών ομάδων στην μισθοδοσία της Τουρκίας βρισκόταν στην πρώτη γραμμή των επιχειρήσεων που διεξήχθησαν εναντίον των Κούρδων στα βόρεια της Συρίας. Οι τρεις διασυνοριακές επιχειρήσεις της Τουρκίας στη Συρία πραγματοποιήθηκαν με τη βοήθειά τους.
Ένας αξιωματούχος του Τζαΐς αλ-Ισλάμ (ο Στρατός του Ισλάμ), μιας ριζοσπαστικής ομάδας σαλαφιστών (φανατικά ακραίων μουσουλμάνων στα όρια του τζιχαντισμού), υποστηριζόμενης από την Τουρκία, εξήγησε τηλεφωνικά ότι η συνάντηση στην Τουρκία "δεν ήταν στρατιωτικό συμβούλιο για να μιλήσει για την κατάσταση στη Συρία".
Όλοι οι διοικητές των εξεγερμένων είχαν πιαστεί εξ απήνης, είπε, όταν "οι Τούρκοι δεν μας άφησαν να πολεμήσουμε εναντίον του συριακού καθεστώτος στην περιοχή Ιντλίμπ, ζητώντας μας αντ 'αυτού να πάμε και να πολεμήσουμε στη Λιβύη".
Πολλές από αυτές τις συναντήσεις, με φυλετικούς ή στρατιωτικούς ηγέτες, οργανώθηκαν από την τουρκική υπηρεσία πληροφοριών. Αλλά η εκστρατεία προσλήψεων προκάλεσε ανησυχία μεταξύ των συμμάχων της Τουρκίας στη Συρία. Στην Ιντλίμπ, την τελευταία επαρχία της Συρίας που κυριαρχείται από αντάρτες, οι πολιτικοί διαδηλωτές καταδίκασαν αυτό που αποκαλούσαν "προδοσία της Συριακής επανάστασης".
Ωστόσο, αρκετές συριακές παρατάξεις ανταποκρίθηκαν με ενθουσιασμό στο αίτημα της Τουρκίας. Όπως και η ταξιαρχία Al-Hamza, οι Al-Mutassim, η Suqur Al-Sham ή η μεραρχία Sultan Mourad, αποτελούμενη κυρίως από Σύρους Τουρκμένους, έστειλαν στρατεύματα. Από τότε, υπήρξε ένα ρεύμα πολιτικών και εμπορικών αεροπλάνων, που κινούνταν μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης.
Ο παραπάνω αξιωματούχος, ονόματι Μοχάμεντ και οι υπόλοιποι άνδρες του Τζαΐς αλ-Ισλάμ κατέληξαν επίσης να ενδώσουν στα τουρκικά αιτήματα και έφθασαν στην Τρίπολη στις αρχές Ιανουαρίου.
Οι υπεύθυνοι ήξεραν πώς να πείσουν τους Σύρους, ξεκινώντας από υποσχέσεις αμοιβής που θεωρήθηκαν υπερβολικά υψηλές για τους Σύριους. Σύμφωνα με 6 μαχητές και διοικητές που μίλησαν στην ιστοσελίδα Ahval, από τρεις διαφορετικές ομάδες αντιπολίτευσης της Συρίας, κάθε μαχητής λαμβάνει ένα μηνιαίο μισθό περίπου 2.000 δολαρίων για να βρίσκεται στη Λιβύη, ποσό που είναι μεταξύ του εύρους των 1.300 - 2.400 δολαρίων, που είχαν δηλώσει πηγές των δυνάμεων του Χαφτάρ στο capital.gr.
Συγκριτικά με αυτά, η Τουρκία πλήρωνε τα ίδια στρατεύματα περίπου 90 δολάρια το μήνα στη Συρία. Κάθε εθελοντής στη Λιβύη λαμβάνει επίσης ένα μήνα διακοπών κατ' έτος και αποζημίωση ύψους 3.300 δολαρίων για τραυματισμό ή 10.000 δολαρίων συν ένα σπίτι για την οικογένειά του, αν σκοτωθεί. Η προοπτική της τουρκικής ιθαγένειας έχει επίσης προσφερθεί.
Πριν από την επιβίβαση στο αεροπλάνο, ο Αντνάν και οι άνδρες του δεν ήταν σίγουροι για τη θέση της Λιβύης σε χάρτη. Στη Συρία συναντήθηκαν με λίγους τζιχάντες της Λιβύης που είχαν έρθει να πολεμήσουν, αλλά δεν γνώριζαν για τη σύγκρουση στη Λιβύη κατά την άφιξή τους.
Μόλις έφτασαν στην Τρίπολη, οι μαχητές δήλωσαν ότι στεγάστηκαν σε σπίτια και εκπαιδεύτηκαν σε στρατόπεδο στα βόρεια της πρωτεύουσας, υπό την καθοδήγηση των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών. Τότε εστάλησαν στην πρώτη γραμμή, ανατολικά και νότια της Τρίπολης, μαζί με τους Τούρκους.
"Θα συνεχίσουν να φέρνουν ανθρώπους και μου ζήτησαν να προτείνω περισσότερα ονόματα", δήλωσε ο αξιωματούχος της άλλης ομάδας, που μεταφέρθηκε στη Λιβύη, του Τζαΐς αλ-Ισλάμ.
"Μας αντιμετωπίζουν σαν Τούρκους στρατιώτες", δήλωσε ο Αντνάν. "Έχουμε το ίδιο φαγητό, τις ίδιες στολές, τον ίδιο εξοπλισμό".
Αλλά όταν σκοτώνονται Σύροι στη Λιβύη, η Τουρκία είναι σε θέση να αποφύγει την πολιτική αντίδραση εντός των συνόρων που θα προκληθεί από τους θανάτους των τουρκικών στρατευμάτων, σε μια επιχείρηση που στερείται δημοφιλούς υποστήριξης των επιθέσεων της στη Συρία.
Ορισμένοι μισθοφόροι από τη Συρία έχουν ήδη χάσει τη ζωή τους, καθώς το Συριακό Παρατηρητήριο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι 28 τέτοιοι μαχητές είχαν σκοτωθεί στη Λιβύη.
Τι είναι γνωστό για την Ταξιαρχία Hamza
Η Ταξιαρχία Ηamza είναι συριακή ομάδα ανταρτών που συνδέεται με τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό και εκπαιδεύτηκε και εξοπλίστηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Τουρκία στο πλαίσιο του Συριακού Προγράμματος Τρένου και Εξοπλισμού στη βορειοδυτική Συρία. Τον Ιούνιο του 2016, μια ομάδα Σύρων από το Τουρκμενιστάν που ονομάστηκε "ταξιαρχία Σαμαρκάνδης", που πήρε το όνομά της από την πόλη στο Ουζμπεκιστάν, προσχώρησε στην ταξιαρχία Hamza. Η Hamza, μαζί με άλλες ομάδες και τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις, κατέλαβε την Afrin στις 18 Μαρτίου 2018 μετά την αποχώρηση των μαχητών των Κούρδων του SDF από την πόλη. Στις 25 Μαρτίου, οι μαχητές της Hamza σκότωσαν έναν διοικητή της Ahrar al-Sharqiya στην Αφρίν, με αποτέλεσμα συγκρούσεις μεταξύ των δύο ομάδων.
Σε απάντηση, η Ahrar al-Sharqiya συνέλαβε περίπου 200 μαχητές της Hamza. Μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός μεταξύ των δύο ομάδων υπεγράφη την ίδια ημέρα υπό την αιγίδα της Τουρκίας. Τον Ιούνιο του 2018, η Hamza δολοφόνησε έναν διοικητή Ahrar al-Sham στην πόλη αλ-Μπαμπ, πόλη που επίσης κυρίευσαν οι τουρκικές δυνάμεις. Η Hamza συγκαταλεγόταν μεταξύ των τουρκικών υποστηριζόμενων ομάδων αντάρτικων που προσφέρθηκαν να αποστείλουν μαχητές στη Λιβύη στο πλαίσιο μιας τουρκικής επιχείρησης για να βοηθήσουν την Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας με έδρα την Τρίπολη, τον Δεκέμβριο του 2019, όπως δημοσίευσε και το Middle East Eye.
Πέτρος Κράνιας