Κυβέρνηση, αντιπολίτευση και δανειστές συμφωνούν απόλυτα σε κάτι. Ότι η διεκδίκηση αναδρομικών από τους δημοσίους υπαλλήλους και τους συνταξιούχους αποτελούν μία βραδυφλεγή δημοσιονομική βόμβα, η οποία απειλεί να τινάξει στον αέρα την ελληνική οικονομία.
Από χθες η μισή βόμβα εξουδετερώθηκε, με την απόφαση που φέρεται να έλαβε η Ολομέλεια του ΣτΕ. Οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν μπορούν να διεκδικήσουν αναδρομικά τον 13ο και 14ο μισθό.
Το ΣτΕ έκρινε συνταγματική την κατάργηση των δώρων Χριστουγέννων και Πάσχα καθώς και τους επιδόματος αδείας στο Δημόσιο προκαλώντας απογοήτευση σε χιλιάδες δημοσίους υπαλλήλους. Η νέα απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου κλείνει οριστικά το δρόμο της διεκδίκησηςαναδρομικών από τους εκατοντάδες χιλιάδες δημοσίους υπαλλήλους, που προσδοκούσαν την επιστροφή αναδρομικών ακόμα και άνω των 3.000 ευρώ.Ειδικότερα η Ολομέλεια του ΣτΕ, σε διάσκεψη κεκλεισμένων των θυρών, έκρινε κατά πλειοψηφία, συνταγματική την κατάργηση των δώρων Χριστουγέννων και Πάσχα καθώς και του επιδόματος θερινής άδειας (13ος και 14ος μισθός) των δημοσίων υπαλλήλων, των υπαλλήλων ΟΤΑ, ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ, κ.λ.π.
Υπενθυμίζεται ότι στην ολομέλεια του ΣτΕ παραπέμφθηκε το ζήτημα της κατάργησης των δώρων-επιδομάτων των δημοσίων υπαλλήλων από την επταμελή σύνθεση του ΣΤ΄ Τμήματος του ίδιου δικαστηρίου, το οποίο είχε κρίνει αντισυνταγματικές τις περικοπές των τριών επιδομάτων-δώρων, που έγιναν με το νόμο 4093/2012. Λόγω όμως της αντισυνταγματικότητας, το ζήτημα παραπέμφθηκε στην ολομέλεια του ΣτΕ για οριστική επίλυση.
Την περασμένη Παρασκευή πραγματοποιήθηκε η διάσκεψη της ολομέλειας του ΣτΕ, κεκλεισμένων των θυρών, με πρόεδρο την Αικατερίνη Σακελλαροπούλου. Κατά τη διάσκεψη της ολομέλειας του ΣτΕ, σύμφωνα με πληροφορίες, κρίθηκε κατά πλειοψηφία ότι είναι συνταγματική η κατάργηση των τριών δώρων των υπαλλήλων του δημοσίου τομέα, των ΟΤΑ, κ.λπ.
Βέβαια η πρόεδρος με χθεσινή της δήλωση έσπευσε να τονίσει, ότι απόφαση υπάρχει όταν αυτή δημοσιοποιείται. Βέβαια επί της ουσίας φέρεται ενοχλημένη για την διαρροή, παρά για την ουσία της φερόμενης ετυμηγορίας.
Μετά την απόφαση του ΣτΕ, κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση παίρνουν βαθιά ανάσα καθώς βλέπουν να βγαίνει από το δρόμο τους ένα μεγάλο αγκάθι που απειλούσε με δημοσιονομικό εκτροχιασμό την οικονομία. Και αυτό γιατί, στην περίπτωση που το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάσιζε ότι οι περικοπές στα δώρα των δημοσίων υπαλλήλων είναι αντισυνταγματικές τότε το Δημόσιο θα έπρεπε να συμμορφωθεί με την απόφαση και να επιστρέψει αναδρομικά ύψους 3,9 δις. ευρώ για την περίοδο 2013-2018, 712,8 εκατ. ευρώ για το 2019 ενώ σε περίπτωση επαναφοράς των δώρων στο Δημόσιο από το 2020 και μετά το ετήσιο κόστος θα έφθανε τα 733,56 εκατ. ευρώ.
Αναδρομικά συνταξιούχων
Το ΣτΕ μπορεί να έκλεισε οριστικά το δρόμο των διεκδικήσεων αναδρομικών από τους δημοσίους υπαλλήλους αλλά το θέμα επιστροφής αναδρομικών παραμένει ανοιχτό για τους συνταξιούχους. Η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας με την οποία κρίθηκαν αντισυνταγματικές οι περικοπές κύριων και επικουρικών συντάξεων αλλά και η κατάργηση των δώρων που επιβλήθηκαν το 2012 με τους νόμους 4051/2012 και 4093/2012, δημοσιεύθηκε τον Ιούνιο του 2015. Τότε το ανώτατο δικαστήριο είχε αποφανθεί ότι για δημοσιονομικούς λόγους η αντισυνταγματικότητα ισχύει από την έκδοση της απόφασης, δηλαδή από τον Ιούνιο του 2015. Μέχρι σήμερα, η κυβέρνηση δεν έχει συμμορφωθεί και δεν έχει επιστρέψει τα αναδρομικά που δικαιούνται οι συνταξιούχοι για τις ψαλιδισμένες αποδοχές τους και τα κομμένα δώρα.
Το κλειδί των αναδρομικών για τους συνταξιούχους βρίσκεται στο αν θα κριθεί συνταγματικός ή όχι ο νόμος Κατρούγκαλου ενώ μέχρι στιγμής το τοπίο διαμορφώνεται ως εξής:
- Αναδρομικά από το 2013 και μετά: Όσοι είχαν προσφύγει στη Δικαιοσύνη μέχρι τον Ιούνιο του 2015, όταν δηλαδή δηµοσιεύθηκε η απόφαση του ΣτΕ δικαιούνται αναδροµικά για τις κουτσουρεμένες αποδοχές τους από το 2013.
- Αναδρομικά μετά τον Ιούνιο του 2015: Όσοι προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη μετά τον Ιούνιο του 2015, δεν δικαιούνται ποσά για την περίοδο 2013 έως τον Ιούνιο 2015. Ο χρόνος των αναδρομικών τρέχει από τα μέσα του 2015 με τους νομικούς να εκτείνουν το διάστημα της αναδρομικότητας μέχρι και το Δεκέμβριο του 2018 επειδή οι αντισυνταγματικές περικοπές συνέχιζαν να επιβάλλονται στις παλαιές συντάξεις, μέχρι να εμφανιστεί ο επανυπολογισμός, ο οποίος έκανε πρεμιέρα τον περασμένο Ιανουάριο.
- Υπάρχει μια ακόμη νομική προσέγγιση που υποστηρίζει πως επειδή τα ποσά των αντισυνταγματικών περικοπών έχουν ενσωματωθεί στον υπολογισμό της προσωπικής διαφοράς, τα διεκδικούμενα αναδρομικά απλώνονται και στο 2019. Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη άποψη το επιπλέον ποσό που δίνεται από την 1η Ιανουαρίου 2019 ως προσωπική διαφορά θα έπρεπε να προκύψει από τη σύγκριση της νέας σύνταξης µε την παλαιά πριν από τις περικοπές του 2012, οι οποίες κρίθηκαν το 2015 αντισυνταγµατικές.
- Δώρα: Στο κάδρο των περικοπών του 2012 που κρίθηκαν το 2015 αντισυνταγματικές βρίσκεται η κατάργηση του δώρου Χριστουγέννων, του δώρου Πάσχα και του επιδόματος αδείας από την 1η Ιανουαρίου 2013. Τα δώρα ωστόσο δεν δίνονταν το 2012 ολόκληρα, αλλά είχε προηγηθεί το πρώτο ψαλίδι του νόμου 3845 του 2010, το οποίο δεν έχει κριθεί αντισυνταγματικό.
- Το 2010 η 13η και η 14η σύνταξη περιορίστηκαν στα 800 ευρώ τον χρόνο για όλους (400 τα Χριστούγεννα, 200 το Πάσχα και 200 το καλοκαίρι), πλην των συνταξιούχων ΟΓΑ, ανεξάρτητα από το ύψος της σύνταξης. Τότε τέθηκαν ηλικιακά και εισοδηματικά κριτήρια, ώστε να εισπράττουν τα ψαλιδισμένα δώρα μόνο όσοι συνταξιούχοι είναι άνω των 60 ετών και λαμβάνουν άθροισμα συνταξιοδοτικού εισοδήματος έως 2.500 ευρώ.
Στο πλαίσιο αυτό υπάρχουν διαφορετικές ταχύτητες στις διεκδικήσεις των κομμένων δώρων:
- Συνταξιούχοι Δημοσίου, ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ, ΝΑΤ άνω των 60 ετών και με συνολικό μηνιαίο εισόδημα από συντάξεις έως 2.430 ευρώ διεκδικούν το ποσό των 800 ευρώ.
- Συνταξιούχοι Δημοσίου, ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ, ΝΑΤ κάτω των 60 ετών ή/και με συνολικό εισόδημα από συντάξεις πάνω από 2.500 ευρώ δεν μπορούν να διεκδικήσουν τα δώρα. Τα είχαν χάσει εξολοκλήρου από το 2010. Ωστόσο, αν η ηλικία των 60 ετών συµπληρώθηκε μετά το 2012 τότε ενδέχεται να προκύψει δικαίωμα για την περίοδο από το 2015 και μετά.