Οι συντάξεις στην «πρέσα» έως το 2060 – Στα 64 και 69 τα όρια ηλικίας

Μνημόνιο διαρκείας με μειώσεις στις συντάξεις και αυξήσεις στα όρια ηλικίας για μια περίοδο 45 ετών, που ξεκινά από το 2016 και εκτείνεται ως το 2060, αποκαλύπτει η απόρρητη μελέτη για την πορεία του ασφαλιστικού μετά τους νόμους (4336, 4387 και 4472) που ψήφισε και εφαρμόζει η κυβέρνηση.

Η νέα μελέτη 47 σελίδων του 2018 είναι προς το παρόν απόρρητη. Εκπονήθηκε από την Εθνική Αναλογιστική Αρχή και φυλάσσεται στο γραφείο της υπουργού Εργασίας Ε. Αχτσιόγλου και του υφυπουργού Εργασίας Τ. Πετρόπουλου, ενώ έχει ήδη παραδοθεί σε αρμόδιους παράγοντες της Κομισιόν.

Ο Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής την εξασφάλισε κατ’ αποκλειστικότητα και τη δημοσιεύει ολόκληρη σήμερα.

Βόμβα…

Σύμφωνα με το περιεχόμενό της, τα μέτρα που ψηφίστηκαν θα εφαρμοστούν «μέχρι κεραίας» και επιπρόσθετα θα υπάρχουν νέες αλλαγές και στα όρια ηλικίας που αυξάνονται προοδευτικά από το 2021 και μετά. Σύμφωνα με τα στοιχεία και τους πίνακες της απόρρητης μελέτης:

1. Είναι αδιαπραγμάτευτη η μείωση 18% από τον Δεκέμβριο του 2018 σε κύριες και επικουρικές συντάξεις, όπως επίσης λαμβάνεται ως δεδομένο ότι δεν θα δοθεί καμία αύξηση για μια 10ετία τουλάχιστον σε όσους παλαιούς συνταξιούχους μένει υπόλοιπο προσωπικής διαφοράς μετά τη μείωση κατά 18%.

2. Ερχεται αυτόματη αύξηση ορίων συνταξιοδότησης κατά 2 έτη από το 2021 και μετά. Προοδευτικά (μετά το 2035) η αύξηση σε σχέση με τα σημερινά όρια ηλικίας φτάνει στα 5 έτη. Η αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης δεν θα έρθει απότομα, αλλά θα είναι προοδευτική. Ανά τρία χρόνια, με πρώτη εφαρμογή από την 1/1/2021, οι ηλικίες συνταξιοδότησης, είτε για πλήρη είτε για μειωμένη σύνταξη, θα αναπροσαρμόζονται όχι με νόμο, αλλά με βάση το πόσο ανεβαίνει η ηλικία επιβίωσης για τους άνω των 65 ετών. Η ηλικία που θα βγαίνουμε στη σύνταξη δηλαδή συνδέεται με το προσδόκιμο ζωής! Στο αυθεντικό αγγλικό κείμενο της μελέτης η αυτόματη αύξηση των ορίων ηλικίας (σ.σ.: που έχει νομοθετηθεί ήδη από το 2010 με το νόμο 3863 και επικαιροποιήθηκε το 2015 με το νόμο 4336 και το τρίτο Μνημόνιο) αναφέρεται: «the legislation stipulates a retirement age increase mechanism from year 2021 onwards, that will adjust the retirement age in line with life expectancy every three years». Δηλαδή, «η νομοθεσία προβλέπει ότι η ηλικία συνταξιοδότησης συνδέεται από το 2021 και ανά τριετία, με το προσδόκιμο ζωής».

3. Η έξοδος για πλήρη σύνταξη με 15 ως 20 έτη ασφάλισης από το 67ο έτος ανεβαίνει ως το 69ο έτος μετά το 2021 και εκτινάσσεται στο 72ο έτος από το 2040 και μετά.

4. Η σύνταξη με 40 χρόνια εισφορών ανεβαίνει στο 64ο έτος από το 2021 ως το 2030 και φτάνει στα 66 από το 2040 και μετά.

5. Ερχεται η κατάργηση των πρόωρων συντάξεων και μάλιστα ταχέως, εντός της επόμενης διετίας. Η πρόωρη σύνταξη από το 62ο έτος περνάει στο 64ο έτος σταδιακά και προοδευτικά (με τις ανά 3 χρόνια αλλαγές ορίων) από το 2021 και μετά.

Παλαιές συντάξεις

Το μεγάλο σοκ αποκαλύπτεται στα ποσά συντάξεων, παλιών και νέων.
Οι περικοπές που έχουν προγραμματιστεί για τον Δεκέμβριο του 2018 στους παλαιούς συνταξιούχους είναι το ένα κομμάτι και οι μειώσεις στις νέες συντάξεις (για αιτήσεις μετά το νόμο Κατρούγκαλου) είναι το δεύτερο.

Στο μεν πρώτο τμήμα των περικοπών, η απόρρητη μελέτη που αναλύει επίσημα και για λογαριασμό της ελληνικής κυβέρνησης και της Κομισιόν τι θα συμβεί πραγματικά στις συντάξεις με τους ψηφισμένους μέχρι σήμερα νόμους της κυβέρνησης, αναφέρει ότι:

• Οι κύριες συντάξεις όσων είχαν συνταξιοδοτηθεί μέχρι 12/5/2016, επανυπολογίζονται και έχουν: α) την εθνική σύνταξη, β) την ανταποδοτική σύνταξη και γ) την προσωπική διαφορά, δηλαδή το ποσό της διαφοράς σε σχέση με τη σύνταξη που παίρνουν σήμερα. Από την 1/1/2019 (σ.σ.: δηλαδή από τη σύνταξη που πληρώνεται τον Δεκέμβριο του 2018) η προσωπική διαφορά καταργείται είτε ολοσχερώς είτε εν μέρει. Θα χάσουν όλο το ποσό όσοι έχουν θετική προσωπική διαφορά έως 18% στη νέα σύνταξη, ενώ όσοι έχουν θετική προσωπική διαφορά άνω του 18% θα έχουν μείωση της σύνταξης μέχρι 18%. Το υπόλοιπο της διαφοράς που απομένει συμψηφίζεται με αυξήσεις που νομοθετικά έχουν προβλεφθεί να αρχίσουν να δίδονται από το 2023 και μετά. Αυτό σημαίνει ότι αν ένας συνταξιούχος έχει σήμερα 1.100 ευρώ και με τον επανυπολογισμό η σύνταξη βγαίνει στα 800 ευρώ, έχει θετική προσωπική διαφορά 300 ευρώ ή ότι η νέα σύνταξη είναι κατά 27% μεγαλύτερη από την παλιά. Τον Δεκέμβριο του 2018 θα έχει μείωση κατά 18% ήτοι κατά 198 ευρώ και η σύνταξη θα μειωθεί στα 902 ευρώ. Ομως, το υπόλοιπο της διαφοράς από τα 800 ως τα 902 ευρώ (δηλαδή τα 102 ευρώ που θα παίρνει), θα συμψηφιστεί με τις αυξήσεις που θα δοθούν από το 2023 και μετά. Στην πράξη, αν δοθούν 20 ευρώ αύξησης, ο εν λόγω συνταξιούχος θα πάρει μηδέν γιατί αυτά τα 20 ευρώ θα συμψηφιστούν με τα 102 ευρώ της νέας προσωπικής διαφοράς, η οποία θα μειωθεί ισόποσα με την αύξηση. Στα 102 ευρώ δηλαδή θα έχει 82 ευρώ προσωπική διαφορά και 20 ευρώ αύξηση. Αν το 2024 ξαναδοθεί αύξηση 20 ευρώ, τότε θα έχει 62 ευρώ προσωπική διαφορά και 40 ευρώ από αυξήσεις. Οταν μηδενιστεί η προσωπική διαφορά, θα έχει πραγματική αύξηση στη σύνταξη. Αυτό δεν προβλέπεται να συμβεί για μια 10ετία τουλάχιστον.
• Οι επικουρικές συντάξεις που έχουν άθροισμα με τις κύριες κάτω των 1.300 ευρώ, επανυπολογίζονται και εφόσον το νέο ποσό είναι μικρότερο, τότε επιβάλλεται μείωση ως 18%.
• Δεν επανυπολογίζονται οι επικουρικές όσων είχαν άθροισμα συντάξεων άνω των 1.300 ευρώ καθώς τα ποσά των επικουρικών για αυτές τις περιπτώσεις (σ.σ.: περίπου 330.000 συνταξιούχοι) επανυπολογίστηκαν ήδη από 1/6/2016 και μειώθηκαν σημαντικά. Ωστόσο αν ο επανυπολογισμός που έγινε σε αυτές τις επικουρικές «κατέβασε» το μικτό άθροισμα κάτω από τα 1.300 ευρώ, προβλέφθηκε μια προσωρινή προσωπική διαφορά και η μείωση κάτω των 1.300 ευρώ δεν εφαρμόστηκε. Αυτή η προστασία εξαλείφεται τώρα και όσοι έχουν προσωπική διαφορά θα τη χάσουν από την επικουρική του Ιανουαρίου του 2019.

Στους… νέους

Το δεύτερο σκέλος των περικοπών αφορά στους νέους συνταξιούχους που θα υποβάλουν αίτηση από 13/5/2016 και μετά.

Εδώ οι μετρήσεις της μελέτης δείχνουν εξαφάνιση των συντάξεων πάνω από τα 1.000 ευρώ εντός διετίας καθώς η συνολική αναπλήρωση από κύρια και επικουρική σύνταξη πέφτει κάτω και από το 59% του μισθού (σ.σ.: συντάξιμες αποδοχές). Το ποσοστό αναπλήρωσης για τις κύριες συντάξεις από 65% που είναι σήμερα υποχωρεί στο 54% του μισθού το 2020,στο 49% το 2030 και στο 44% το 2040!

Στις επικουρικές η αναπλήρωση πέφτει στο 10% με 12%, με τις νέες κιόλας συντάξεις, που υπολογίζονται για όσους υπέβαλαν αίτηση από την 1/1/2015 και μετά.

Το σοκ δεν έχει φανεί ακόμη καθώς είναι σε λίστα αναμονής πάνω από 110.000 νέες επικουρικές συντάξεις από το 2015 και μετά.

Η συνολική αναπλήρωση μισθού από σύνταξη (σύμφωνα με τον πίνακα 10 της μελέτης) εξελίσσεται για κύριες και επικουρικές συντάξεις ως εξής:

• Στο 77% μέχρι το 2016.
• Στο 64% μέχρι το 2020.
• Στο 59% μέχρι το 2030.
• Στο 54% μέχρι το 2040
• Στο 47% μέχρι το 2050.
• Στο 43% μέχρι το 2060.

Οι δείκτες αναπλήρωσης συνδυάζονται με μια μέση διάρκεια εισφορών για σύνταξη που θα φτάσει στα 37,8 έτη από 31 έτη σήμερα για τους άνδρες και στα 37,1 έτη από 29 έτη που είναι σήμερα για τις γυναίκες.

Στην τσέπη των εκατοντάδων χιλιάδων ασφαλισμένων που προγραμματίζουν σύνταξη μετά το νόμο Κατρούγκαλου, οι δείκτες αναπλήρωσης «τους λένε να συντομεύουν» γιατί όσο αργότερα αποχωρήσουν τόσο λιγότερα θα πάρουν! Για παράδειγμα, ασφαλισμένος με μισθό 1.350 ευρώ:

• Με αποχώρηση το 2016 (πριν από τα μέτρα) παίρνει σήμερα 1.039 ευρώ από κύρια και επικουρική σύνταξη.
• Το 2020 θα πάρει 864 ευρώ από κύρια και επικουρική.
• Το 2030 θα πάρει 796 ευρώ.
• Το 2040 θα έχει 729 ευρώ.

Μειώνουν τις δαπάνες στο 13,4% του ΑΕΠ

Η απάντηση στο ερώτημα «γιατί γίνονται αυτά στο ασφαλιστικό» βρίσκεται στις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει όλες οι κυβερνήσεις από το 2010 και μετά και είναι η συγκράτηση των συνταξιοδοτικών δαπανών στα επίπεδα των χωρών της ευρωζώνης.

Η Γερμανία δαπανά το 8%-9% του ΑΕΠ της για τις συντάξεις, ενώ ο μέσος όρος στην ευρωζώνη είναι κοντά στο 13%. Στην Ελλάδα οι δαπάνες έφτασαν στο 17,3% του ΑΕΠ το 2016 και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ με τα μέτρα που πήρε και εφαρμόζει πάει τη δαπάνη στο 13,4% το 2020, δηλαδή την κατεβάζει 3,9 μονάδες, που σημαίνει απώλεια άνω των 7 δισ. ευρώ για τους συνταξιούχους. Μετά το 2020 η δαπάνη πέφτει πιο κάτω, στο 12,9% του ΑΕΠ.

Η κυβέρνηση εφαρμόζει «γενοκτονία» ασφαλισμένων και οι «ξένοι» και η τρόικα της λένε «μπράβο», γιατί τους βολεύει, αλλά δεν της λένε ότι θα πρέπει να βελτιώσει και την κοινωνική διάσταση του ασφαλιστικού, δηλαδή μια χαμηλή σύνταξη, των 600 ευρώ, να μην έχει και φόρους και υψηλό ΕΝΦΙΑ και εισφορές και «φακελάκια» στην περίθαλψη, αλλά να είναι απαλλαγμένη από τα χαράτσια του κράτους.

Για να φτάσουμε σε επίπεδα Γερμανίας, το ελληνικό κράτος θα πρέπει να σταματήσει το σκάνδαλο με τις διαρκείς περικοπές και να αλλάξει τους κακούς νόμους δίνοντας ως μοναδικό κίνητρο ασφάλισης μια καλή σύνταξη, έστω και στα βαθιά γεράματα των σημερινών 50άρηδων και 30άρηδων. Αλλιώς θα έχει συμβάλει σε μια πρωτοφανή γενοκτονία των πιο παραγωγικών ηλικιών της χώρας.

Κώστας Κατίκος
kkatikos@e-typos.com
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής