του Ανδρέα Καραγιάννη
Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά. Από την παλαιολιθική εποχή, ο άνθρωπος εφηύρε το εμπόριο ως εναλλακτική λύση ως προς την κατανάλωση περισσότερων αγαθών.
Έτσι, ο ένας που παρήγαγε πατάτες αγόραζε ντομάτες από εκείνον που παρήγαγε ντομάτες δίνοντας του πατάτες. Ανταλλακτική οικονομία. Σταδιακά, αυξήθηκε ο πληθυσμός, πολλαπλασιάστηκαν οι ανάγκες (νομιζόνενες και πραγματικές) για αγαθά. Έτσι επινοήθηκε ο όρος "νόμισμα", "χρήμα" ως ακρογωνιαίος λίθος πάσης φύσεως αγοραπωλησίας.
Κάθε τι καινούριο που ξεπετιέται, επιφέρει έναν τρόπο ζωής , κάποιες ιδεολογίες που το προσυπογράφουν. Ειδικότερα , εξαιτίας του ότι ο άνθρωπος μέχρι σήμερα μετατράπηκε σε υπερκαταναλωτικό ον, το χρήμα θεοποιήθηκε και οι ιδεολογίες που το συναποτελούσαν πήραν σάρκα και οστά. Πετυχημένα η μη θα κριθούν.
Η προσφιλέστερη και ακουστικά και ανθρωπιστικά ιδεολογία-οικονομικό σύστημα , ο σοσιαλισμός , εμφανισθεί με την πιο ακραιφνή της μορφή στην Σοβιετική ένωση. Τι γινόταν εκεί ακριβώς; Ευημερούσε ο κρατισμός. Όλοι οι άνθρωποι ζούσαν σε μια ψευδεπίγραφη ισότητα. Τα πάντα ανήκαν στο κράτος. Το κράτος φαινόταν να εκφράζεται από το λαό αλλά κυρίως κουμάντο έκαναν τα μέλη του κόμματος . Κατανάλωναν ο,τι παρήγαγαν , άνευ εισαγωγών - εξαγωγών . Υπήρχε έντονο προπαγανδιστικό ύφος υπέρ της μορφής ισότητας και ελευθερίας που το καθεστώς εξέφραζε. Ουσιαστικά σου έλεγαν : είσαι ελεύθερος , θα έχεις ένα ΚΟΜΜΑΤΙ ψωμί , μια ΣΤΕΓΗ , και ΠΑΙΔΕΙΑ , ανεξάρτητου οικονομικής υποστάθμης, αλλά αν αμφισβητήσεις ποτέ αυτά τα δικαιώματα σου είσαι εχθρός του Λαού και θα σε εξορίσουμε, εκτελέσουμε . Δηλαδή ισότητα και ανθρωπισμός με το ζόρι . Λαοκρατία, ελευθερία μέσω απολυταρχικής προσέγγισης. Ενώ ως ιδέα είχε δίκαια , ιδεατά κοινωνικό-πολιτικό-ανθρωπιστικά στοιχεία η υλοποίηση της δεν καρποφόρησε δυνατή άνευ χρήσης των όπλων και εν τέλει κατέρρευσε . Κατέρρευσε και λόγω παθογενειών του ίδιου του συστήματος και λόγω του ότι δεν υπήρχε προοπτική εξέλιξης των ανθρώπων , αλλά και εξαιτίας της σύγκρισης με άλλες καταναλωτικές χώρες που ένα άλλο σύστημα που θα πάμε μετέπειτα άκμαζε. Ο καπιταλισμός. Παρενθετικά αναφέρω ότι στον σοσιαλισμό η θρησκεία δεν υφίστατο, είτε κατά συνείδηση είτε με το ζόρι . Θεός έπρεπε να είναι ο άνθρωπος. Δυστυχώς δεν ήταν.
Ο καπιταλισμός , στην ακραιοτερη αγριοτερη μορφή του οποίου ζούμε σημερα εκφράζει τα εξής : Ελεύθερη οικονομία , απεξάρτηση απο το κράτος , ανεξιθρησκεια. Καθεις μπορει να εξελιχθεί , μορφωθει, δουλέψει όσο , οπως, όπου θέλει . Ειναι στο χέρι του να ευημερησει. Στον καπιταλισμό ο πολίτης ειναι αριθμός μητρώου . Δεν ενδιαφέρεται για το ποιος πενεται. Αρκεί μόνο να θρεφεται η αδηφάγος μηχανή του συστήματος. Ο κύκλος. Ο καπιταλισμός βεβαίως για να μπορέσει να λειτουργήσει σε ενα ανθρωπιστικό πλαίσιο, υιοθέτησε αρκετά σημεία της σοσιαλιστικής φωνής και επιχειρηματολογιας. Εξαιτίας του ότι συνυπάρχει με το πολίτευμα της Δημοκρατίας οφείλει να επιδείξει πρόσημο κοινωνικης πολιτικης. Το ερώτημα που τίθεται ειναι πολυδαιδαλο: Πως μπορει να υπαρχει δημοκρατία και δικαιοσύνη σε ενα συστημα όπου κυριαρχεί η φιλαργυρια. Πως ολοι έχουν ίδια δικαιωματα και υποχρεώσεις οταν δεν υφίσταται κρατισμος μόνο μερικώς , υπαρχει αβυσσαλεο χάσμα μεταξύ των κοινωνικών τάξεων και τεραστια μερική συσσώρευση πλούτου στο 1 τοις εκατό του πληθυσμού. Προφανώς δεν υφίσταται δημοκρατία. Ας πάρουμε τα δεδομένα με σειρά. Αντιπρόσωποι του λαου γίνονται μέλη του λαου δια της ψήφου .
Οι άνθρωποι αυτή δεν περνάνε ουδεμία αξιολόγηση, δεν χρήζουν καμιας ικανότητος παρά μόνο της αποδοχής μέρους του λαου. Αμοιβονται μέσω ορισμενης αποζημίωσης(αρκετή - πενιχρή δεν το κρίνω). Με τη σειρά τους, οι εκφραστές της εκτελεστικής εξουσίας , δικαστές αστυνομικοί παλι δεν περνούν απο τεστ αξιολόγησης και λαμβάνουν θέσεις που επηρεάζουν άμεσα τον κρατικό βίο . Τελευταία κατηγορία οι δημοσιογράφοι, οι οποίοι εκφράζουν τη γνώμη του μέσου τους , η τη γνώμη τους μέσω του μέσου που κατέχουν . Δίκαια ; Καθαρά; Δεν γνωρίζω . Γνωρίζω όμως τα εξής. Για να γίνει κάποιος βουλευτής , δια να πολιτευτει χρειαζεται οικονομική στήριξη . Είτε ως μεμονωμένο παράδειγμα είτε ευρύτερα ως κόμμα. Εάν εγω επι παραδειγμασι, όντας εύπορος επιχειρηματίας, προσεγγισω πολιτικο η πολιτικο φορέα με σκοπό την οικονομική στήριξη , εμμέσως τον καθιστω έρμαιο μου. Σαφώς . Ετσι οταν κυβερνήσει αυτος ο ανθρωπος δύναται να περάσει διατάξει φωτογραφικά που με συμφέρουν και σε περίπτωση που βρεθώ σε δύσκολη θεση, εκείνος θα "καθαρίσει" για μένα . Ειμαι ισότιμος με τους άλλους πολίτες ; Εάν προσεγγισω δικαστικό λειτουργό , που παρά τον κόπο χρόνων αμείβεται πενιχρά και του προτείνω συνδιαλλαγή , θα εκδώσει ; Ισως. Αν αγοράσω μέσω ενημέρωσης και εχω στη δουλεψη μου δημοσιογράφους , εκβιάζοντας ταυτόχρονα νομοθετική και εκτελεστική εξουσία ; Ισως. Παρατηρούμε λοιπόν ότι ενώ στον σοσιαλισμό κουμάντο κανει το κράτος , στον καπιταλισμό το λόγο εχει η αγορά και εκείνοι που την εκφράζουν. Τι ειναι πιο συμφέρον για το ευρυ κοινο; Τίποτα απο τα δυο. Περισσοτερο δικαιο όμως μπορει να θεωρηθεί το σοσιαλιστικο μοτίβο. Οι εκφραστές των αγορών στον καπιταλισμό ειναι σαν τη λερναία ύδρα.
Οσα κεφάλια και αν κοπούν , αφού υπαρχει κοινωνικη ελαστικότητα πάντα θα υπαρχει οικονομική αρχη και αρχομενος . Αρκεί να υπαρχει φιλοδοξία και απληστία ριζωμένα στον καθένα μας. Αρκεί να ποδοπατησουμε οποιες αξίες εχουμε προς το χρήμα. Απο κει που υπηρετούσε την αξία της ζωής μας, τώρα το υπηρετούμε και μεις.
Ο καπιταλισμός όμως οδεύει προς το τέλος του. Πνέει τα λοίσθια νομοτελειακά . Μαζί του και ο άνθρωπος. Γιατί αφού στραγγίξαμε από ιδέες και έθιμα , από αρχές και πρότυπα , μας πρόδωσε και το τελευταίο δημιούργημα μας. Τώρα οδηγούμαστε στα πρότυπα μιας "κινέζικης" οικονομίας , μητροπολιτικής, απρόσωπης, χωρίς το πασπάλισμα της δημοκρατίας .
Η νέα μορφή , είναι η οικονομική δικτατορία . Χωρίς περιστροφές . Μητροπολιτικός κόσμος , άνευ ταυτότητας και καταγωγής απλωμένος στα γρανάζια του νέου τέρατος. Κυνηγός και θήραμα. Επιστροφή στις πρωτόγονες διαστροφές πληρωμένες με bitcoin μέσω της οθόνης του υπολογιστή . Από πίσω άνθρωποι γυμνοί , βάρβαροι . Προδομένοι απ τις ιδέες τους, αποτελειωμένοι από τα ιδεολογικά-οικονομικά συστήματά τους.