Μετά από μια μικρή εορταστική ανάπαυλα που νομίζω όλοι είχαμε ανάγκη, επιστρέφω στην αγαπημένη μου συνήθεια! Πριν όμως ξεκινήσω με την πρώτη εβδομαδιαία ανασκόπηση του 2024, θα ήθελα να ευχηθώ σε όλες και όλους υγεία και δύναμη για τη νέα χρονιά. Και σε ό,τι αφορά την κυβέρνησή μας, θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι οι στόχοι μας παραμένουν αμετάβλητοι και αδιαπραγμάτευτοι: να υλοποιήσουμε σημαντικές μεταρρυθμίσεις που θα βελτιώσουν την καθημερινότητα κάθε πολίτη και θα κάνουν τη χώρα μας… πιο Ευρώπη!
Ως συνήθως έχω και σήμερα πολλά να σας πω. Και θα ξεκινήσω αμέσως με τα 4 νέα «όπλα» που ρίξαμε στη μάχη κατά της ακρίβειας, που είναι το πιο πιεστικό πρόβλημα αυτή τη στιγμή για τα νοικοκυριά, και η αντιμετώπιση του οποίου είναι για εμάς απόλυτη προτεραιότητα.
Ποια είναι λοιπόν τα νέα αυτά μέτρα; Θέτουμε πλαφόν στο περιθώριο μεικτού κέρδους για το βρεφικό γάλα που αναμένεται να ρίξει τις τιμές κατά 10-20%. Επιπλέον, εφαρμόζουμε και στην Ελλάδα την πολιτική των «καθαρών τιμών» τιμοκαταλόγου, περιορίζοντας κατά 30% τις συνολικές εκπτώσεις των προμηθευτών προς τα σούπερ μάρκετ για προϊόντα ευρείας χρήσης όπως απορρυπαντικά, αφρόλουτρα, σαμπουάν, οδοντόκρεμες και βρεφικές πάνες. Έτσι, φέρνουμε τις αρχικές τιμές πιο κοντά σε αυτές που ισχύουν για ομοειδή προϊόντα σε άλλες ευρωπαϊκές αγορές. Επίσης, οι προμηθευτές για 3 μήνες δεν θα μπορούν πλέον να αυξάνουν τις τιμές των προϊόντων -όλων των προϊόντων στα σούπερ μάρκετ- ούτε να υλοποιούν προωθητικές ενέργειες για τα προϊόντα που έχουν ανατιμήσει. Και για να διασφαλιστεί η απόλυτη διαφάνεια στην εφοδιαστική αλυσίδα από το χωράφι στο ράφι, οι προμηθευτές θα είναι υποχρεωμένοι να πωλούν τα προϊόντα (νωπά φρούτα, λαχανικά και κρέατα) στο λιανεμπόριο σε καθαρές τιμές. Επιτρέπεται μόνο πιστωτικό τιμολόγιο ύψους έως 3% για επιστροφές προϊόντων ή φύρας.
Αυτές οι νέες πρωτοβουλίες μας, μαζί με την εντατικοποίηση των ελέγχων από τη ΔΙ.Μ.Ε.Α, είναι μέρος της προσπάθειας που κάνουμε να διορθώσουμε χρόνιες στρεβλές εμπορικές πρακτικές, με στόχο την προστασία του καταναλωτή και την εύρυθμη λειτουργία του ανταγωνισμού υπέρ των καταναλωτών. Θα αξιοποιήσουμε κάθε χρήσιμο εργαλείο για να βάλουμε ανάχωμα στον πληθωρισμό της απληστίας. Δεν μπορεί και δεν θα γίνει ανεκτός.
Έχω πει ότι το 2024 θα είναι μια χρονιά ισχυρής μεταρρυθμιστικής ορμής. Τα πρώτα εμβληματικά νομοσχέδια λοιπόν -για την επιστολική ψήφο, την επιτάχυνση της απονομής της δικαιοσύνης και την ενίσχυση του δημόσιου πανεπιστημίου με ταυτόχρονη λειτουργία μη κρατικών, μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων, θα τεθούν προς ψήφιση από τη Βουλή εντός του Ιανουαρίου. Δεν σταματάμε όμως εκεί.
Στο πρώτο για φέτος υπουργικό συμβούλιο εγκρίναμε εξίσου σημαντικά νομοθετήματα και πολιτικές που υπηρετούν επίσης τον στόχο των αλλαγών υπέρ των πολλών, έστω κι αν ξεβολεύουν ορισμένους. Από αυτά ξεχωρίζω το πρόγραμμα «Κωνσταντίνος Δοξιάδης», με βάση το οποίο όλη η επικράτεια θα αποκτήσει επιτέλους σύγχρονα πολεοδομικά σχέδια -μια εκκρεμότητα που απασχολεί εκατομμύρια πολίτες και δυστυχώς διαρκεί έναν ολόκληρο αιώνα! Τώρα, όμως, με χρηματοδότηση που ξεπερνά τα 400 εκ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, δρομολογείται η σύνταξη ειδικών και τοπικών πολεοδομικών σχεδίων σε όλη την επικράτεια, που σημαίνει ότι θα καθοριστούν οριστικά οι χρήσεις γης, οι όροι δόμησης -εντός αλλά και εκτός σχεδίου- και φυσικά οι προστατευόμενες ζώνες κάθε περιοχής. Έτσι, θα λυθεί πια και το πρόβλημα του χαρακτηρισμού των δημοτικών δρόμων, κάτι που απασχολεί επί χρόνια ειδικά την ελληνική περιφέρεια. Είναι μία καίρια μεταρρύθμιση με αναπτυξιακό πρόσημο, καθώς απελευθερώνει ουσιαστικά τη νόμιμη δόμηση σε όλη την επικράτεια, τονώνει τις κατασκευές, ενισχύει την τοπική απασχόληση, αλλά και απεγκλωβίζει χιλιάδες ιδιοκτήτες από ένα γκρίζο καθεστώς αβεβαιότητας, δίνοντας προοπτική και πρόσθετη αξία στις περιουσίες τους. Και, φυσικά, όλα αυτά πια θα γίνονται με συγκεκριμένους κανόνες και με απαράβατη προτεραιότητα τον σεβασμό του περιβάλλοντος.
Αξίζει να τονιστεί η μεγάλη καινοτομία της συγκεκριμένης παρέμβασης: η χρήση δηλαδή της τεχνολογίας για να εντοπίζεται σε πραγματικό χρόνο οτιδήποτε αυθαίρετο χτίζεται στην ελληνική επικράτεια.
Προχωράμε επίσης -σε συνεργασία με την Ε.Ε.- στην αντιμετώπιση και μιας άλλης χρονίζουσας παθογένειας, στην αναδιάταξη δηλαδή του σιδηροδρομικού τομέα στην Ελλάδα. Το σχέδιο του Υπουργείου Μεταφορών προβλέπει την πλήρη αναδιοργάνωση των εταιρειών που εμπλέκονται στον σχεδιασμό, την ανάπτυξη, συντήρηση και διαχείριση των σιδηροδρομικών υποδομών και του τροχαίου υλικού της χώρας. Δημιουργείται λοιπόν ένας νέος, ενιαίος, σύγχρονος δημόσιος φορέας, με πυρήνα τον ΟΣΕ και νέα επωνυμία, με αρμοδιότητες που θα καλύπτουν πλήρως αυτές των σημερινών ΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ και ΓΑΙΑΟΣΕ και θα συμπληρωθούν κατάλληλα, ώστε να αντιμετωπιστούν κενά ή/και αδυναμίες του υφιστάμενου τρόπου λειτουργίας των φορέων. Γιατί πρέπει η Ελλάδα να έχει ένα σύγχρονο, γρήγορο, άνετο και απολύτως ασφαλές σιδηροδρομικό δίκτυο σε πλήρη διαλειτουργικότητα με τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά.
Αλλάζω θέμα, για να σας πω για τα καλά νέα από το μέτωπο της απασχόλησης. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, η ανεργία στην Ελλάδα και τον Νοέμβριο του 2023 παρέμεινε κάτω από το 10% (στο 9,4%) σημειώνοντας σημαντική πτώση σε ετήσια βάση, καθώς τον Νοέμβριο του 2022 βρισκόταν στο 11,9%.
Με την ευκαιρία, να διευκρινίσω ότι όχι μόνο δεν μειώθηκε το κονδύλι των παροχών για τους ανέργους, αλλά μάλιστα αυξήθηκε κατά 3 εκ. ευρώ (από 10 εκ. το 2023 πήγε φέτος στα 13 εκ.). Απλώς, στο πλαίσιο του εκσυγχρονισμού και της απλούστευσης του συστήματος ασφάλισης κατά της ανεργίας, συγχωνεύσαμε 3 παροχές σε μια νέα πιο στοχευμένη για την ουσιαστική οικονομική στήριξη των ανέργων από ευάλωτες ομάδες. Το νέο ειδικό ετήσιο βοήθημα 718 ευρώ (προσαυξανόμενο κατά 10% για κάθε παιδί) θα χορηγείται σε ανέργους που δεν έχουν δικαίωμα να λάβουν επίδομα ανεργίας και είναι γονείς μονογονεϊκής οικογένειας, γυναίκες θύματα ενδοοικογενειακής ή/και έμφυλης βίας, αποφυλακισμένοι, απεξαρτημένοι και θύματα βίας-εμπορίας. Οι δικαιούχοι αυτών των κατηγοριών είναι περισσότεροι από 18.000.
Η νέα χρονιά φέρνει και μια σημαντική εξέλιξη για τους εργαζόμενους σε 110 κατηγορίες επιχειρήσεων. Από την 1η Ιανουαρίου καθίσταται υποχρεωτική η εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον βιομηχανικό κλάδο και στο λιανεμπόριο (μεταξύ άλλων αρτοποιεία, catering, οινοποιεία, κοσμηματοπωλεία αλλά και υπαίθριοι πάγκοι και λαϊκές αγορές) ώστε να αντιμετωπιστεί τόσο η υποδηλωμένη εργασία όσο και οι απλήρωτες υπερωρίες. Η περίοδος προσαρμογής θα διαρκέσει μέχρι τον Απρίλιο -μέχρι τότε δηλαδή θα γίνονται έλεγχοι χωρίς να επιβάλλονται πρόστιμα. Στη συνέχεια όμως θα υπάρχουν κυρώσεις για τους παραβάτες.
Έρχομαι τώρα σε μια από τις πιο δημοφιλείς δράσεις μας, δηλαδή τα προγράμματα «Εξοικονομώ» που έχουν βοηθήσει δεκάδες χιλιάδες συμπολίτες μας να ανακαινίσουν και να αναβαθμίσουν ενεργειακά τις κατοικίες τους, μειώνοντας έτσι το κόστος ενέργειας και βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής τους. Για να ενισχύσουμε ακόμα περισσότερα νοικοκυριά ώστε να επωφεληθούν από την συμφέρουσα αυτή φιλοπεριβαλλοντική ρύθμιση, εντάσσουμε στο «Εξοικονομώ 2023» και τις 31.549 αιτήσεις που κατατέθηκαν μέχρι τις 15 Νοεμβρίου, οπότε και έληξε η προθεσμία υποβολής. Τις θεωρούμε δηλαδή όλες «καταρχήν επιλέξιμες». Ταυτόχρονα, λόγω του μεγάλου ενδιαφέροντος, αυξήσαμε τον προϋπολογισμό του προγράμματος από 300 εκ. ευρώ στα 422 εκ. ευρώ, ώστε να καλύψουμε το σύνολο των αιτήσεων που υποβλήθηκαν.
Θα μείνω στον τομέα της ενέργειας. Όπως μάλλον ήδη γνωρίζετε, από 1/1 τέθηκαν σε ισχύ τα νέα «χρωματιστά τιμολόγια ρεύματος», και εκ του αποτελέσματος φάνηκε ότι ο ανταγωνισμός δούλεψε: οι τιμές διαμορφώνονται σε χαμηλότερα επίπεδα φέτος τον Ιανουάριο συγκριτικά με το 2023, όταν δηλαδή ήταν ακόμη σε ισχύ οι οριζόντιες, κρατικές επιδοτήσεις.
Υπάρχει μεγαλύτερη διαφάνεια πια στις τιμές, και έτσι οι πολίτες μπορούν να κάνουν τις προσφορότερες επιλογές με βάση τα δικά τους κριτήρια. Είμαι βέβαιος ότι με την πλήρη εφαρμογή στην πράξη θα διαλυθεί και η παραμικρή καχυποψία ότι αυτή η αλλαγή θα λειτουργήσει υπέρ του καταναλωτή.
Όσον αφορά το αγροτικό ρεύμα, θυμίζω ότι δρομολογήθηκε ειδική ρύθμιση για τους πληγέντες παραγωγούς της Θεσσαλίας. Έχει επταετή διάρκεια με διετή περίοδο χάριτος και μια πενταετή περίοδο άτοκης ρύθμισης, με το κόστος των τόκων να αναλαμβάνει το κράτος. Η διάταξη έχει κατατεθεί και σύντομα ψηφίζεται. Η ΔΕΗ προσάρμοσε την πολιτική της με βάση αυτή τη ρύθμιση η οποία αφορά περισσότερους από 17.000 ενεργούς αγρότες. Για τεχνικούς και συστημικούς λόγους ένας μικρός αριθμός αγροτών - πελατών του παρόχου (περίπου το 2%) δεν περιελήφθησαν στο μέτρο με αποτέλεσμα να διακοπεί η ηλεκτροδότηση τους. Το πρόβλημα αυτό όμως εντοπίστηκε και σύντομα θα γίνει η επανασύνδεση. Να επισημάνω και κάτι τελευταίο: Με αφορμή τις πρωτοφανείς καταστροφές από τα ακραία κλιματικά φαινόμενα, στο πρόσφατο υπουργικό συμβούλιο εγκρίναμε και νομοσχέδιο για το νέο πλαίσιο υποχρεωτικής ασφάλισης, ξεκινώντας από τις μεγάλες επιχειρήσεις, ώστε η κρατική αρωγή να πηγαίνει σε αυτούς που έχουν πράγματι ανάγκη.
Πάμε να αλλάξουμε θέμα για σας πω για τις νέες ψηφιακές υπηρεσίες, καθώς η ψηφιοποίηση του Ελληνικού Δημοσίου γίνεται πλέον με ρυθμό που ξεπέρασε την προσθήκη μίας υπηρεσίας την ημέρα! Με τις 38 νέες που προστέθηκαν στο gov τον περασμένο Δεκέμβριο, η Ενιαία Ψηφιακή Πύλη προσφέρει μέχρι στιγμής 1638 υπηρεσίες. Η πρώτη ψηφιακή διευκόλυνση της νέας χρονιάς είναι το MyAuto, δηλαδή ο ηλεκτρονικός φάκελος των οχημάτων που μπορούν να έχουν οι πολίτες στο κινητό τους, στο Gov Wallet. Με τρόπο απλό, φιλικό, και χωρίς πολλαπλές και χρονοβόρες επισκέψεις σε δημόσιες υπηρεσίες μπορούν πλέον να βλέπουν τα στοιχεία της άδειας κυκλοφορίας, τα Τέλη Κυκλοφορίας, αν το όχημα του είναι σε κίνηση ή ακινησία, αν έχει κλαπεί, τα στοιχεία ασφάλισης του οχήματος, τα αποτελέσματα του Τεχνικού Ελέγχου (ΚΤΕΟ) και την ημερομηνία του επόμενου ελέγχου με ειδοποίηση μάλιστα δύο εβδομάδες πριν.
Φυσικά και η δημόσια συζήτηση έχει επικεντρωθεί στο θέμα του γάμου για τα ομόφυλα ζευγάρια. Πάνω σε αυτό έχω ήδη εξηγήσει τι θα περιλαμβάνει και τι δεν θα περιλαμβάνει η νομοθετική μας πρωτοβουλία. Θέλω απλώς να επαναλάβω από εδώ ότι πρόθεσή μου δεν είναι να διχάσω την ελληνική κοινωνία. Αυτό που θέλουμε να κάνουμε είναι να διευθετήσουμε ένα ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ισότητας. Να αναγνωρίσουμε νομικά μια πραγματικότητα που υφίσταται και στη χώρα μας. Προσεγγίζουμε το θέμα από τη σκοπιά της δικαιοσύνης και της αντιμετώπισης αδικιών και ανισοτήτων με γνώμονα το συμφέρον των παιδιών. Δεν καινοτομούμε, αλλά θέλουμε να εφαρμόσουμε αυτό που ήδη συμβαίνει σε 20 χώρες της Ευρώπης και 36 του κόσμου. Με σεβασμό στη διαφορετική άποψη και στις αντιρρήσεις που έχουν διατυπωθεί, αλλά η Ελλάδα που οραματίζομαι είναι μια συμπεριληπτική χώρα.
Τελευταίο θέμα της σημερινής ανασκόπησης: Αν και βρισκόμαστε στην καρδιά του χειμώνα -το καταλάβαμε για τα καλά αυτό το Σαββατοκύριακο- υπογράφηκε από τώρα το πρόγραμμα «Τουρισμός για Όλους 2024» με συνολικό προϋπολογισμό σχεδόν 25,7 εκ. ευρώ, με καινούργια χαρακτηριστικά και ενισχυμένα κοινωνικά κριτήρια. Η αξία των voucher αυξάνει από 150 ευρώ σε 200 ευρώ για όλους στη γενική κατηγορία αλλά ταυτόχρονα διευρύνεται το κριτήριο του εισοδήματος κατά 3.000 ευρώ σε σύγκριση με το 2022-2023. Φέτος, δικαιούχοι είναι και νέες κοινωνικές ομάδες (συνταξιούχοι όλων των ταμείων, έγγαμοι ή μέρη συμφώνου συμβίωσης με τρία και περισσότερα τέκνα, άγαμοι και σε κατάσταση χηρείας με προστατευόμενα τέκνα) που θα λάβουν 300 ευρώ, ενώ διπλασιάζεται από 200 σε 400 ευρώ η επιχορήγηση για τους συμπολίτες μας με αναπηρία η με τέκνα ΑμεΑ.
Θέλουμε όλοι οι πολίτες να έχουν τη δυνατότητα να ταξιδέψουν στην όμορφη χώρα μας, που πλέον διαθέτει ένα ακόμη μοναδικό τοπόσημο πολιτισμού: το αναστηλωμένο ανάκτορο των Αιγών, το παλάτι του Φίλιππου Β΄ που υπήρξε το μεγαλύτερο οικοδόμημα της κλασικής Ελλάδας. Το εγκαινιάσαμε πρόσφατα και είχα την ευκαιρία να δω από κοντά και να θαυμάσω τον αποκαλούμενο Παρθενώνα της Μακεδονίας. Να συγχαρώ και πάλι όσες και όσους συνέβαλαν στην αναστήλωση αυτού του σπουδαίου μνημείου που είναι πλέον ανοιχτό για το κοινό και σας προτρέπω με την πρώτη ευκαιρία να το επισκεφθείτε.
Σας ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο σας και το ενδιαφέρον σας, και εύχομαι σε όλους υγεία και χαρά! Καλή Κυριακή
