Λάθος κρατήσεις στις εισφορές ασθενείας αλλά και στην ΕΑΣ χρεώθηκαν σε περίπου 600.000 συνταξιούχους μετά τον επανυπολογισμό των συντάξεων, τις οποίες μπορούν να ζητήσουν πίσω υποβάλλοντας αίτηση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του ΕΦΚΑ.
Οι λάθος κρατήσεις, όπως αποκαλύπτει σήμερα με ντοκουμέντα ο Ελεύθερος Τύπος, χρεώθηκαν σε όσους παίρνουν μεγαλύτερη σύνταξη μετά τον επανυπολογισμό, καθώς σε όλες τις περιπτώσεις τόσο η εισφορά ασθενείας (6%) όσο και η Εισφορά Αλληλεγγύης (ΕΑΣ) επιβλήθηκαν στη σύνταξη μαζί με το σύνολο της αύξησης που θα πάρουν εντός 5ετίας, ενώ θα έπρεπε η κράτηση να μπαίνει στη σύνταξη με το 1/5 της προκύπτουσας αύξησης για το 2019.
Το… τρικ
Αυτό που διαπιστώθηκε είναι ότι σε όσους έχουν αύξηση από το 2019 ως το 2023 με τον επανυπολογισμό, οι κρατήσεις ΕΑΣ και ασθενείας μπήκαν στο ποσό σύνταξης όπως θα έχει διαμορφωθεί στο τέλος της πενταετίας των αυξήσεων, δηλαδή το 2023, ενώ οι κρατήσεις θα έπρεπε να επιβάλλονται στη σύνταξη που καταβάλλεται σήμερα, με το μερίδιο της αύξησης για το 2019.
Οι εισφορές δηλαδή πιάνουν τη σύνταξη με το σύνολο της αύξησης για την 5ετία και όχι στο ποσό του 2019, με αποτέλεσμα οι συνταξιούχοι να επιβαρύνονται αδικαιολόγητα με υψηλότερες κρατήσεις από αυτές που τους αναλογούν.
Διορθώσεις συντάξεων από τις λάθος κρατήσεις προαναγγέλλει με δήλωσή του στον «Ε.Τ.» ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Γιάννης Βρούτσης. Ερωτηθείς σχετικά ο υπουργός μάς είπε ότι «πρέπει γίνει επαλήθευση και εκκαθάριση του τρόπου υπολογισμού των κρατήσεων και ότι θα αποκατασταθούν αδικίες και παρατυπίες», τονίζοντας ότι «κληρονομήσαμε λάθη και εκκρεμότητες από τον ΣΥΡΙΖΑ».
Κρυφή παγίδα
Η κρυφή παγίδα που προκάλεσε αυξημένες κρατήσεις σε ανύπαρκτα ποσά συντάξεων ήρθε στην επιφάνεια μέσα από την εγκύκλιο που είχε εκδώσει το υπουργείο Εργασίας για να εφαρμόσει το νόμο Κατρούγκαλου. Η εγκύκλιος αυτή καθόριζε ότι οι κρατήσεις ασθενείας και η ΕΑΣ επιβάλλονται μετά τον επανυπολογισμό στο συνολικό ποσό εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης, αλλά δεν έγινε διαχωρισμός για το πώς θα υπολογίζονται οι κρατήσεις σε όσους πήραν μεγαλύτερη σύνταξη και έχουν αύξηση που τους δίδεται τμηματικά και όχι ολόκληρη.
Η παγίδα αυτή της εγκυκλίου έχει ως αποτέλεσμα να χρεώνονται μεγαλύτερες κρατήσεις, καθώς υπολογίζονται με βάση τη μελλοντική σύνταξη με τη συνολική αύξηση του επανυπολογισμού και όχι με βάση τη σύνταξη που παίρνουν σήμερα οι συνταξιούχοι.
Τα λάθη αυτά προκαλούν αυξημένες κρατήσεις ως και 20 ευρώ το μήνα, για ασθένεια και ως 30 ευρώ το μήνα για όσους έχουν και κράτηση από την ΕΑΣ στην επανυπολογισμένη τους σύνταξη, όπως δείχνουν τα δύο ενημερωτικά που αποκαλύπτει ο «Ε.Τ.». Σε άλλες περιπτώσεις όμως και πάντα για συνταξιούχους που πήραν μεγαλύτερη σύνταξη με τον επανυπολογισμό, οι λάθος κρατήσεις μπορεί να είναι και μεγαλύτερες ή και μικρότερες.
Παραδείγματα
Τα δύο παραδείγματα που παραθέτουμε τα εξηγούν όλα:
1 Συνταξιούχος του ΟΑΕΕ λαμβάνει σύνταξη χηρείας από το πρώην ΤΣΑ με ποσό 350 ευρώ. Με τον επανυπολογισμό ευνοήθηκε και η νέα σύνταξη επανυπολογίστηκε στα 727 ευρώ με διαφορά 377 ευρώ υπέρ του συνταξιούχου. Τα 377 ευρώ είναι η αύξηση που όμως θα την πάρει ολόκληρη σε μια πενταετία με δόσεις των 75 ευρώ από το 2019 ως το 2023. Για το 2019, η νέα σύνταξη είναι τα 350 ευρώ + 75 ευρώ της ετήσιας αύξησης, δηλαδή 425 ευρώ. Η κράτηση ασθενείας μπαίνει όμως στα 727 ευρώ, και είναι 44 ευρώ, ενώ θα έπρεπε να μπαίνει στα 425 ευρώ και να είναι 26 ευρώ. Ο συνταξιούχος πληρώνει δηλαδή 18 ευρώ επιπλέον κράτηση ασθενείας το μήνα, και το ποσό αυτό θα πρέπει να του επιστραφεί από τη σύνταξη Οκτωβρίου και μετά.
2. Συνταξιούχος του ΟΤΕ παίρνει με επανυπολογισμό αύξηση 101 ευρώ. Η σύνταξη με το συνολικό ποσό αύξησης που θα έχει το 2023 είναι 2.057,94 ευρώ. Για το 2019 όμως η σύνταξη που παίρνει είναι 1.976 ευρώ. Επειδή η σύνταξη είναι πάνω από 1.400 ευρώ, υπόκειται σε κράτηση ΕΑΣ. Με βάση το ποσό που πληρώνεται το 2019, δηλαδή τα 1.976 ευρώ, η κράτηση ΕΑΣ θα έπρεπε να είναι 118,59 ευρώ, δηλαδή με συντελεστή 6% που αντιστοιχεί σε συντάξεις από 1.700 ως 2.000 ευρώ. Ομως η κράτηση ΕΑΣ που του επιβάλλεται, και φαίνεται στο ενημερωτικό που δημοσιεύουμε, είναι 144,08 ευρώ, γιατί λαμβάνεται υπόψη η σύνταξη των 2.057,94 ευρώ που θα παίρνει το 2023.
Στο ποσό μάλιστα των 2.057,94 ευρώ η ΕΑΣ είναι με συντελεστή 7% που ισχύει για συντάξεις από 2.000 ευρώ ως 2.300 ευρώ. Ο συνταξιούχος πληρώνει όμως και παραπάνω εισφορά ασθενείας με κράτηση 114 ευρώ, αντί 111 ευρώ που θα είχε αν λαμβάνονταν υπόψη η καταβαλλόμενη σύνταξη των 1.976 ευρώ και όχι των 2.057 ευρώ. Και οι δύο κρατήσεις είναι λάθος γιατί μπαίνουν σε ποσό επανυπολογισμένης σύνταξης με τις αυξήσεις που θα έχει ο συνταξιούχος το 2023 και όχι στο ποσό σύνταξης με το μερίδιο της αύξησης που παίρνει για το 2019. Ο συνταξιούχος πληρώνει 26 ευρώ παραπάνω κράτηση ΕΑΣ και 3 ευρώ παραπάνω κράτηση ασθενείας, δηλαδή 29 ευρώ επιπλέον από αυτά που του αναλογούν και τα οποία θα πρέπει να του επιστραφούν από εδώ και πέρα.
Η διαδικασία για τις αιτήσεις
Τα 7 βήματα για επιστροφή των επιπλέον εισφορών
Στην πράξη μπορεί οι περίπου 600.000 συνταξιούχοι να ευνοήθηκαν με τον επανυπολογισμό παίρνοντας αύξηση, πλην όμως με την εγκύκλιο-παγίδα του νόμου Κατρούγκαλου πληρώνουν παραπάνω σε κρατήσεις που θα πρέπει να τους επιστραφούν από τη σύνταξη Οκτωβρίου και μετά!
Ο τρόπος για να πάρουν πίσω τις επιπλέον κρατήσεις είναι μέσα από την αίτηση θεραπείας για λάθη στον επανυπολογισμό του «νόμου Κατρούγκαλου» που τους διαθέτει ο ΕΦΚΑ μέσα από την ηλεκτρονική του διεύθυνση, με τα παρακάτω βήματα:
1 Για να υποβληθεί η αίτηση θα πρέπει να έχουν και το ενημερωτικό σύνταξης μηνός Ιανουαρίου 2019 (που είναι διαθέσιμο στον ΕΦΚΑ).
2 Προσοχή: Αίτηση για επιστροφή κρατήσεων ασθένειας ή και ΕΑΣ κάνουν μόνον όσοι παίρνουν από 1ης/1/2019 μεγαλύτερη σύνταξη από αυτή που είχαν ως το 2018.
3 Στην αίτηση οι συνταξιούχοι θα γράψουν στο ειδικό κουτάκι ποια είναι η αρχικά επανυπολογισμένη σύνταξη που φαίνεται στο ενημερωτικό τους και ποια πληρώνονται πραγματικά με βάση την ανάλυση μηνιαίας πληρωμής.
4 Και στις δύο περιπτώσεις (επανυπολογισμένη σύνταξη και μηνιαία πληρωμή) οι κρατήσεις ασθενείας ή και η ΕΑΣ (σε όσους επιβάλλεται) είναι ίδιες, ενώ θα έπρεπε να είναι μικρότερες.
5 Για να δουν οι συνταξιούχοι πόσο παραπάνω πληρώνουν, θα συγκρίνουν το ποσό της επανυπολογισμένης σύνταξης και το ποσό σύνταξης που αναγράφεται στην ανάλυση της μηνιαίας πληρωμής τους.
6 Στην επανυπολογισμένη σύνταξη θα δουν πόση είναι η συνολική αύξηση που έχουν, η οποία αναγράφεται ως «συνολική προσωπική διαφορά». Σε όσες περιπτώσεις η συνολική προσωπική διαφορά έχει αρνητικό πρόσημο
(-) σημαίνει ότι είναι το συνολικό ποσό αύξησης που θα έχει ο συνταξιούχος στην πενταετία 2019-2023. Ο νόμος λέει ότι η αύξηση θα δίδεται σταδιακά κατ’ έτος, δηλαδή το 2019 θα δοθεί το 1/5, το 2020 τα 2/5 και το 2023 ο συνταξιούχος θα έχει πάρει τα 5/5 της αύξησης του επανυπολογισμού. Για παράδειγμα, επανυπολογισμένη σύνταξη με συνολική αύξηση 200 ευρώ θα πάρει το 2019 τα 40 ευρώ της αύξησης, το 2020 τα 80 ευρώ, το 2022 τα 160 ευρώ και το 2023 θα έχουν πιστωθεί τα 200 ευρώ της συνολικής αύξησης.
7 Για την κράτηση ασθενείας ή και για την ΕΑΣ όπου αυτή επιβάλλεται, θα έπρεπε να λαμβάνεται υπόψη η νέα σύνταξη όπως έχει διαμορφωθεί με το μερίδιο αύξησης του 2019. Το ποσό επάνω στο οποίο θα έπρεπε να μπαίνει η κράτηση είναι αυτό που αναγράφεται στην ανάλυση της μηνιαίας πληρωμής από το οποίο έχει αφαιρεθεί η αύξηση των επόμενων ετών και έχει μείνει μόνον αυτή που παίρνουν οι συνταξιούχοι για το 2019. Αυτό που γίνεται όμως είναι να χρεώνονται οι κρατήσεις στη νέα σύνταξη με τη συνολική αύξηση που θα έχει δοθεί ως το 2023 και όχι με αυτή που πληρώνεται το 2019.
8. Στην αίτηση θα πρέπει να γράψουν ότι ζητούν να γίνει διόρθωση της κράτησης ασθενείας ή και της ΕΑΣ από τη σύνταξη Οκτωβρίου 2019 και εφεξής.
Γ. Βρούτσης στον «Ε.Τ.»: «Κληρονομήσαμε λάθη και εκκρεμότητες»
Το θέμα με τις λάθος κρατήσεις απασχόλησε ήδη υπουργείο Εργασίας και διοίκηση ΕΦΚΑ, σε συσκέψεις που προηγήθηκαν τις προηγούμενες μέρες. Ο υπουργός Γ. Βρούτσης, που ρωτήθηκε από τον «Ε.Τ.», δίνει ξεκάθαρο στίγμα διορθώσεων σε λάθος κρατήσεις, δηλώνοντας μεταξύ άλλων: «Πρέπει να γίνει επαλήθευση του τρόπου υπολογισμού από τον ΕΦΚΑ. Είναι ακόμη μια κληρονομιά που μας άφησε ο ΣΥΡΙΖΑ. Σε κάθε περίπτωση θα γίνει εκκαθάριση με τον ορθό τρόπο υπολογισμού. Δυστυχώς, καθημερινά ανακαλύπτονται εκκρεμότητες και λάθη. Δικός μας στόχος είναι η διαφάνεια και το δίκιο. Εχουμε επιδοθεί σε αγώνα δρόμου μαζί με τη διοίκηση του ΕΦΚΑ και τους εργαζομένους για να αποκαταστήσουμε και να νοικοκυρέψουμε αδικίες, παρατυπίες και τη διαλυτική κατάσταση σε κάθε επίπεδο. Με χρόνο, υπομονή και εργώδη προσπάθεια, στο τέλος θα τα καταφέρουμε».
Δημήτρης Μπούρλος.: Σφάλματα και πέραν των κρατήσεων
Ο δικηγόρος εργατολόγος Δημήτρης Μπούρλος δηλώνει, από την πλευρά του, στον «Ε.Τ.» ότι με τον νέο επανυπολογισμό (σ.σ.: που θα έρθει μετά την απόφαση που εξέδωσε το ΣτΕ) «πρέπει να διορθωθούν σφάλματα που σχετίζονται με τον υπολογισμό της κράτησης ασθένειας και εντοπίζουμε στα αναρτημένα εκκαθαριστικά». Παράλληλα, επισημαίνει ότι «στα πλαίσια της πλήρους εφαρμογής ενιαίων κανόνων για παλαιούς και νέους συνταξιούχους, θα πρέπει να συμπληρωθούν ελλείψεις όσον αφορά τον υπολογισμό του ανταποδοτικού τμήματος της σύνταξης σε περιπτώσεις, για παράδειγμα, που καταβάλλονταν υψηλότερες ασφαλιστικές εισφορές, που υπήρχε παράλληλος χρόνος ασφάλισης κ.λπ.».
